Woj. małopolskie, powiat nowotarski, gmina Krościenko n. Dunajcem. Pomnik przyrody
zlokalizowany jest na przedmieściu Krościenka zw. Zawodzie (na wschodnim brzegu
Dunajca), w górnej części ul. Zdrojowej. Znajduje się na terenie otuliny
Popradzkiego Parku Krajobrazowego
na obszarze OChK Wojew. Nowosądeckiego.
Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty
Zachodnie, makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Beskid Sądecki.
Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, podprowincja: Karpacka, dział: Karpaty
Zachodnie, okręg Beskidy, podokręg Sądecki
Ok. 430 m n.p.m.
Obiekt utworzony w 1963 r.
brak danych
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Pomnik znajduje
się w obrębie Regionu Karpackiego (Gk),
w piętrze umiarkowanie ciepłym.
W pobliżu, od strony wsch. - ujęte źródła mineralne "Stefan" i "Michalina", od strony zach., w odległości ok. 0,5 km - Dunajec.
brak danych
Pomnikowa aleja znajduje się w otoczeniu terenów użytkowanych rolniczo.
Pomnik tworzy zwarta grupa 14 drzew pochodzących z nasadzeń (otoczenie alei). Prawie wszystkie posiadają obwody pierśnicowe większe od wymaganych, ale są to gatunki pospolite: lipy, jawor, klon. Pokrój pni i koron jest typowy, regularny, bez cech szczególnych.
Obiekt pochodzenia sztucznego (stare zadrzewienie drogi lub alei) u podnóża pierwszych pagórów Beskidu Sądeckiego. Stanowi efektowny akcent płaskiego dna dość tu szerokiej doliny Dunajca, użytkowanego głównie rolniczo i położonego poza strefą początków obecnej zabudowy letniskowo-uzdrowiskowej prawobrzeżnej części Krościenka.
Ul. Zdrojowa prowadziła do rzeczywiście czynnego od pocz. XIX w. zdrojowiska w dzielnicy Zawodzie, tuż za obecnym pomnikiem przyrody. Składało się ono z 2 źródeł "Anna" (obecnie "Stefan") i "Michalina", ujętych w 1827 r., przy których stanął niewielki zakład zdrojowy. Mała wydajność źródeł spowodowała rezygnację z planów uzdrowiskowych i teren ten pozostał słabo zagospodarowany. Zapewne dawniej przy "Pańskiej Drodze" (a. Polnej) rosło więcej drzew.
Ochrona zabytkowego zespołu wiekowych drzew, w większości o pomnikowych wymiarach pierśnic. Ze względu na dogodny teren spacerów jest to cenny obiekt dydaktyczny, zwłaszcza ze względu na edukacyjne walory przeprowadzonych tu bardzo różnorodnych zabiegów konserwatorskich (ochrona czynna - chirurgia drzew), w pełni widocznych i stanowiących swoistą "ścieżkę dydaktyczną" dla tej mało znanej i rozumianej dziedziny ochrony przyrody.
Dostęp do pomnika nie jest ograniczony, wymaga jednak respektowania zasad art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Dojazd do centrum Krościenka komunikacją autobusową, skąd należy przejść na prawy brzeg rzeki i dalej ok. 0,5 km w kier. płn., a następnie w prawo, tzw. "Pańską Drogą" do z daleka widocznej grupy drzew pomnikowych. Jest to ciekawe i łatwe miejsce do spaceru z Krościenka, nadające się także dla niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich.
14 objętych ochroną w 1963 r. może pochodzić z okresu początków tutejszego uzdrowiska. Ich stan z latami pogarszał się i na pocz. lat 90-tych przeprowadzono gruntowną konserwację wykorzystując najnowsze zdobycze tzw. chirurgii drzew.
Urząd Gminy Krościenko.
Pomnik przyr. utworzony Orzecz. Rol. IX-3/53/1963 Prezydium WRN w Krakowie.
Wobec daleko posuniętego zniszczenia drzew możliwe jest uaktywnienie się procesów gnilnych lub obłamanie niektórych konarów, co wymaga stałego nadzoru konserwatorskiego i szybkiej interwencji w wypadku zauważenia niekorzystnych zjawisk.
inż. Kaj Romeyko-Hurko - Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Krakowie