Woj. śląskie, pow. Zawiercie, gm. Kroczyce, m. Podlesice. Skały Kroczyckie.
Teren Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd.
Prowincja: Wyżyny Polskie, podprowincja: Wyżyna Śląsko-Krakowska, makroregion:
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, mezoregion: Wyżyna Częstochowska.
Prowincja: Niżowo-Wyżynna, Środkowoeuropejska, Dział: Bałtycki, Poddział: Pas
Wyżyn Środkowych, Kraina: Wyżyna Krakowsko-Wieluńska, Okręg Południowy.
360-462 m n.p.m.
Powierzchnia 45 ha, rezerwat utw. w 1957 r.
Główne rysy rzeźby Wyżyny Krakowsko-Częstochwskiej pochodzą z okresu trzeciorzędu. Wówczas w wyniku długotrwałych procesów denudacyjnych i rozwoju krasu, w warunkach ciepłego i wilgotnego klimatu, uformowała się rozległa powierzchnia zrównania, która zachowana po dziś dzień tylko fragmentarycznie, stanowi charakterystyczny element wyżynnej wierzchowiny. Ponad nią wznoszą się liczne grupy skałek tzw. ostańców, w miejscach występowania wapieni skalistych górnej jury (piętro oxford), które w porównaniu do innych utworów znajdujących się w otoczeniu, były najbardziej odporne na niszczenie. Z upływem czasu następowało rozcinanie starej rzeźby, powstawanie dolin i skalistych wąwozów, a także systemów jaskiń i towarzyszących im form krasowych. Wzdłuż południowo-zachodniej granicy zasięgu wapieni górnej jury wymodelowany został próg denudacyjny o wysokości sięgającej 100 m, zwany kuestą jurajską. Elementy rzeźby odziedziczone z okresu trzeciorzędu ulegały dalszemu przekształcaniu w warunkach zmiennego klimatu epoki lodowcowej. Obniżenia terenu pomiędzy ostańcowymi wzgórzami, skąd usuwane były mało odporne utwory, zasłane zostały piaskami pochodzenia rzeczno-lodowcowego.
Wzdłuż
kuesty jurajskiej zachowały się liczne skupienia
wapiennych skałek zwieńczających wzgórza. Jedno z nich określane zespołem Skał
Kroczyckich składa się z dziewięciu grup ostańców na wzniesieniach oddzielonych
od siebie obniżeniami. Dwa skaliste wzgórza znajdują się w obrębie rezerwatu.
Skałki obrzeżają stożkowy szczyt Góry Zborów i wydłużony grzbiet Góry Kołoczek.
Pośród Skał Kroczyckich Góra Zborów jest najwyższa (462 m n.p.m.), a jej skalista
szczytowa część (Sfinks) zaznacza się wyraźnie w krajobrazie i stanowi doskonały
punkt widokowy. Ze szczytu wznosi się wysoki słup betonowy wybudowany w czasie
okupacji.
Wapienne skałki pod względem kształtu i wielkości są bardzo zróżnicowane. Ich pionowe i nierzadko przewieszone ściany sięgają nawet do 30 m i są rozdzielone licznymi rozwartymi szczelinami, mają podskalne nisze i bogatą mikrorzeźbę. Nadane im nazwy utożsamiają je z różnymi postaciami, zdarzeniami i legendami. Na terenie rezerwatu znajdują się dwie jaskinie znane od dawna: Głęboka o długości 160 m i deniwelacji 16,5 m oraz Berkowa o długości 54 m, biegnąca prawie poziomo. Otwór pierwszej jaskini został odsłonięty w ścianie obecnie nieczynnego kamieniołomu przy zachodniej granicy rezerwatu; niegdyś była ona udostępniona dla ruchu turystycznego. Druga jaskinia przebija na wylot masyw skalny w południowej części Góry Kołoczek.
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Rezerwat znajduje
się w obrębie Regionu Małopolskiego - (WM).
Jest to region umiarkowanie ciepły i suchy.
Rezerwat znajduje się między dwoma dopływami Białki, uchodzącej do Krztyni (lewobrzeżny dopływ Pilicy).
Brak danych.
Roślinność ma układ wyraźnie pasowy. Najwyżej położone skaliste miejsca rezerwatu oraz podnóża skałek zajmują zbiorowiska naskalne, w nasłonecznionych miejscach u podnóży rozpościerają się murawy kserotermiczne klasy Festuco-Brometea i kępy zarośli. Na stokach południowych występują płaty buczyn i poniżej, na podłożu piaszczystym, las sosnowy należący do klasy Vaccinio-Piceetea.
Skład florystyczny jest tu interesujący, ponieważ na tym terenie występują obok siebie zarówno gatunki karpackie, które mają tu swoją północną granicę zasięgu, jak i gatunki borealne, dla których okolica rezerwatu stanowi granicę południową.
Do pierwszych należą kozłek trójlistkowy Valeriana tripteris i świerzbnica karpacka Knautia kitaibelii, a do drugich mącznica lekarska Arctostaphylos uvaursi. Gatunki na granicy zasięgu występują też w zbiorowiskach naskalnych, szczególnie godny uwagi jest goździk siny Dianthus caesius - gatunek środkowoeuropejski blisko wschodniej granicy zasięgu.
Brak danych.
Rezerwat
i jego otoczenie należą do najbardziej atrakcyjnych krajobrazowo obszarów Jury
Krakowsko-Częstochowskiej. K. Sosnowski - autor pierwszego przewodnika po tym
terenie, nazwał Górę Zborów "stolicą ostańców". Pobliska miejscowość Kroczyce
jest wymieniona w kronikach już w 1262 roku. 
Znajdujący
się tu kościół z 1893 r. ma ołtarz w kształcie groty zbudowanej z brył kalcytu.
Minerał ten, zwany potocznie szpatem, był poszukiwany i wydobywany w okolicznych
kamieniołomach wapieni, obecnie nieczynnych.
Historia okolic Kroczyc wiąże się także z miejscami walk w czasie drugiej wojny
światowej, upamiętnionych tablicami. Obecnie Skały Kroczyckie i pobliskie Skały
Podlesickie oraz Skały Rzędkowickie są masowo wykorzystywane turystycznie i
sportowo. Przebiegający przez rezerwat turystyczny (pieszy) "Szlak Orlich Gniazd"
odznacza się licznymi ruinami obronnych zamków usytuowanych na skalistych wzgórzach.
Celem ochrony jest zachowanie dużego zgrupowania wapiennych ostańców o oryginalnych kształtach łącznie z występującymi tu zespołami roślinności.
Zgodnie z art. 23a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Na Górę Zborów dochodzą szlaki turystyczne ze wszystkich stron. Omijają one Górę Kołoczek od strony wschodniej. Pomiędzy dwoma wzgórzami wytyczony jest szlak zielony, a na Górze Zborów zbiegają się aż trzy szlaki w tym znakowany na czerwono Szlak Orlich Gniazd. Jej stoki są poprzecinane ponadto licznymi ścieżkami.
Brak.
Najłatwiejszy dojazd z Zawiercia lub z szosy Zawiercie - Jędrzejów - Kielce (od wsi Kroczyce ku płn.). Opodal rezerwatu, przy szosie w Podlesicach znajduje się hotel "Ostaniec", a naprzeciw niego "Zajazd Jurajski". W Podlesicach działa Grupa Jurajska Górskiego Pogotowia Ratunkowego i Szkoła Przetrwania. Góra Zborów jest masowo okupowana przez grupy młodzieży uprawiającej sport wspinaczkowy. Ruch turystyczny ma charakter masowy z uwagi na rozbudowane zaplecze turystyczne w pobliskich miejscowościach (pola biwakowe, hotel, parking, zajazdy, restauracje, bary).
Do lat 70-ych obszar był użytkowany jako pastwisko. Miejscami widoczne są jeszcze ślady eksploatacji wapieni z czasów przed utworzeniem rezerwatu. Szczególnym celem poszukiwań były szczeliny w wapieniach zabliźnione krystalicznym kalcytem. Obecnie Góra Zborów jest nadmiernie i żywiołowo wykorzystywana turystycznie ze względu na jej atrakcyjność i łatwy, nieograniczony dostęp. Góra Kołoczek leżąca poza szlakami i objęta ścisłą ochroną, powinna być oazą spokoju i dzikiej przyrody.
Teren rezerwatu jest własnością prywatną. Nadzór Zarządu Zespołu PK Województwa Śląskiego - Oddział w Złotym Potoku i Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Katowicach.
Masowy ruch turystyczny, niekontrolowany, również często poza szlakami turystycznymi, udostępnienie rezerwatu bez wyraźnych ograniczeń, zwłaszcza dla sportu wspinaczkowego powodującego niszczenie roślinności i skał.