Informacje topograficzne

Położenie administracyjne

Woj. zachodniopomorskie, powiat stargardzki, gmina Chociwel, miejscowość Kiczarowo, w sąsiedztwie szosy Stargard Szczeciński - Chociwel, ok. 6 km od centrum Stargardu Szczecińskiego. mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Niż Środkowoeuropejski, podprowincja: Pobrzeża Południowobałtyckie, makroregion: Pobrzeże Szczecińskie, mezoregion: Równina Pyrzycko-Stargardzka.

Region geobotaniczny

Prowincja: Niżowo-Wyżynna, Środkowoeuropejska, Dział: Bałtycki, Poddział: Pas Równin Przymorskich i Wysoczyzn Pomorskich, Kraina: Nizina Szczecińska.

Hipsometria

60 - 70 m n.p.m.

Dane obiektu

Powierzchnia 4,7 ha, rezerwat utw. w 1962 r.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Stanowisko znajduje się w zach. części Regionu Pomorskiego (BP). Występuje tu wpływ morskiego klimatu, cechujący się łagodnymi zimami i stosunkowo chłodnej porze lata. Dzielnica rolniczo-klimatyczna Pobrzeża Szczecińskiego jest zaliczana do ciepłej i suchej w stosunku do innych obszarów pobrzeży bałtyckich.

Budowa geologiczna i rzeźba

Na północny-wschód od Stargardu Szczecińskiego rozciąga się strefa występowania licznych ozów o urozmaiconej falistej linii grzbietowej. W podłożu tych polodowcowych form akumulacyjnych leżą gliniasto-piaszczyste utwory morenowe związane z ostatnim zlodowaceniem, które ustąpiło z ziem polskich ok. 12000 lat temu. Oprócz pokrywy morenowej topniejący lodowiec pozostawił różnej długości wały ozowe o krętym przebiegu, w przybliżeniu południkowym. Są one zbudowane z piasków i żwirów rzecznolodowcowych, dobrze obtoczonych i zmiennie warstwowanych. Ozy ukształtowały się w czasie cofania się (recesji) i topnienia lodowca. Wówczas wody spływały po jego powierzchni, przesączały się szczelinami do wnętrza lodowca i krążąc kanałami przedostawały się na jego dno. Wytapiane z lodu fragmenty skalne były transportowane w wodzie a następnie osadzane w kanałach przepływu wody. W tych warunkach mogły powstać trzy typy ozów:

Ozy Kiczarowskie zaliczane są do typu subglacjalnego. Obszar rezerwatu obejmuje trzy fragmenty wałów ozowych. Dwa z nich równoległe względem siebie, znajdują się na północ od szosy Stargard Szczeciński - Chociwel, a jeden na południe od niej. W północnej części rezerwatu oz zachodni ma wysokość 6,3 - 8,6 m przy szerokości podstawy 75 - 100 m. Wał wschodni stanowi prawdopodobnie odgałęzienie ozu zachodniego i sięga wysokości do 9 m. Zbocza ozów są łagodnie nachylone (12 - 15o). Pomiędzy pagórkami ozowymi, w zagłębieniach, znajdują się oczka wodne. W południowej części rezerwatu oz ma szerokość 75 - 100 m, jego wysokość wynosi 7,5 - 8,8 m. Zbocze zachodnie wału jest nachylone 17 - 24o, a wschodnie - bardziej łagodne.

Oz w południowej części rezerwatu jest prawdopodobnie dalszym ciągiem głównej formy przeciętej poprzecznie przez szosę. Powierzchnia grzbietowa ozów jest falista o różnicach wysokości na ogół ok. 1 m. Kręta linia wałów ma w całości długość 25 km, ale rezerwat obejmuje ich niewielki odcinek.

Ekosystemy

Ubogie gleby piaszczyste porasta roślinność ciepłolubna o typie zarośli tarniny, dzikiej róży i żarnowca. Miejscami występują murawy piaskowe.

Flora

W składzie gatunkowym muraw występują m. in. goździk kartuzek Dianthus carthusianorum i janowiec barwierski Genista tinctoria.

Fauna

Brak danych.

Krajobraz i kultura

Urozmaiceniem płaskiego krajobrazu są kręte wstęgi ozów. We wsi Kiczarowo, położonej ok. 1,5 km od rezerwatu, znajdują się ruiny kościoła z XV wieku. Stargard był niegdyś słowiańskim grodem, a w XIII wieku twierdzą otoczoną murami obronnymi. Skupiał się tu również handel pszenicą. Bogata jest stara architektura miasta.

Zadania ochrony

Celem ochrony jest zachowanie strefy dobrze ukształtowanych form o typie ozów związanych z ostatnimi fazami plejstoceńskiego zlodowacenia ziem polskich (stadiał pomorski zlodowacenia Wisły).

Udostępnianie

Zasady zwiedzania

Brak odrębnego regulaminu. Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia określone w art. 23a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją - art. 37).

Trasy zwiedzania

Łatwo dostępny rezerwat ze względu na jego położenie przy uczęszczanej szosie. Szlak turystyczny ze Stargardu Szczecińskiego (ok. 6 km).

Ścieżki dydaktyczne

Brak.

Informacja użytkowa

Dojazd szosą ze Stargardu Szczecińskiego w kierunku Chociwela.

Historia ochrony

Ozy okolic Stargardu były znaczone na niemieckich mapach geologicznych już w XIX wieku.

Administrator

Nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Szczecinie.

Akty prawne

Zagrożenia obiektu

Zalesienie, eksploatacja piasku i żwiru (dotyczy to również całości strefy ozów).

Źródła informacji

Opracowanie