Olcha, olsza - rodzina brzozowate

Olcha czarna

Olcha czarna kora

Cechy: Olcha czarna osiąga wysokość do 30 metrów, kora ciemnobrązowa, szorstka, pokryta siecią drobnych rys. Liście ułożone skrętolegle, odwrotnie jajowate lub okrągławe, pojedyncze, długoogonkowe. Brzeg liścia ząbkowany. 5-7 par nerwów. Kolor ciemnozielony. Kwitnienie na długo przed rozwojem liści. Kwiaty męskie w żółtawych kotkach. Kwiatostany żeńskie przekształcają się w owocostan - niewielką, owalną czarno-szarą szyszkę do 2 cm długości.

Rozmaitości: Bardzo odporna na stagnującą wodę.

Pochodzenie: Europa i zachodnia Azja.

Lokalizacja: Żyrardów, działki pracownicze na ul. Piastowskiej.

Cechy: Olcha zielona to bardzo rozłożysty krzew (rzadko małe drzewko), o gęstych pędach. Osiąga wysokość do 4 m. Tworzy liczne pędy wygięte na kształt kosy. Roczne pędy o oliwkowozielonym lub czerwonobrunatnym kolorze są nieco spłaszczone i lekko filcowato owłosione. Pąki odstające, stożkowate, okryte 4-6 purpurowobrunatnymi lub zielonawymi, orzęsionymi łuskami, czasami nieco lepkie. Liście jajowate lub eliptyczne, o długości do 6 cm, zaostrzone, brzegi podwójnie piłkowane. Nerwy wyraźnie widoczne, w liczbie 5-10 par, w kątach nieco owłosione. Olcha zielona jest jednopienna (odzielne kwiatostanach męskie i żeńskie występują na tej samej roślinie). Przed zimą na gałązkach występują kwiatostany męskie i żeńskie, które kwitną dopiero na wiosnę. Zakwitają równocześnie z rozwojem liści (kwiecień-maj) i są wiatropylne. Owoce kuliste lub jajowate, silnie zdrewniałe, przypominają wyglądem malutkie szyszki. Owoce zawierają oskrzydlone orzeszki. Długo utrzymują się na roślinie.

Rozmaitości: W Polsce jest gatunkiem wysokogórskim. W Bieszczadach występuje ponad górną granicą bukowych lasów, zarasta połoniny a także opuszczone pola uprawne. Szczególnie obficie rośnie wzdłuż potoków. Często spotykana w Bieszczadach i Tatrach. Spełnia tam podobną rolę, jak kosówka - zapobiega erozji i utrwala zbocza. Obecnie zwiększa swój zasięg schodząc z wysokich gór w dół. Jej pyłek, podobnie, jak pozostałych gatunków olchy powoduje alergię.

Pochodzenie: Występuje w Ameryce Północnej, w Europie i w Azji (m. in. na Syberii i na Kamczatce). W Polsce na naturalnych stanowiskach występuje wyłącznie w Bieszczadach i Tatrach, wysoko w górach.