Woj. małopolskie, powiat nowotarski, gmina Rabka, okolica przyst. PKS Rdzawka
I. Teren OChK Województwa Nowosądeckiego.
Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty
Zachodnie, makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Gorce.
Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Podprowincja: Karpacka, Dział: Karpaty
Zachodnie, Okręg Beskidy, Podokręg Śląsko-Babiogórski, piętro
regla dolnego.
Ok. 650 m n.p.m.
Źródło objęto ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej w 1977 r.
Źródło
jest wypływem wody z piaskowców magurskich (eocen-oligocen).
Obecnie nie ma ono charakteru naturalnego. Jest zabudowane - w obrębie sztucznego,
obmurowanego wcięcia w zboczu znajduje się studzienka z ręczną pompą. Kilka
metrów od niej w kierunku spadku stoku rozpoczyna się naturalny wąwóz, na którego
początku znajduje się wylot odpływu wód ze studzienki (rura metalowa).
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje
się w środkowej części Regionu Karpackiego (GK).
i należy do piętra umiarkowanie
ciepłego
Źródło jest początkiem potoku o tej samej nazwie, stanowiącego dopływ pot. Poniczanka, uchodzącego do Raby.
brak danych.
Źródło znajduje się w otoczeniu pól i łąk, pierwotnie znajdowała się tu dolnoreglowa buczyna karpacka.
Otoczenie źródła stanowi grupa drzew (wśród nich 2 okazałe jesiony oraz kasztanowce), posadzonych przez człowieka.
Teren widokowy z rozległymi panoramami, wokół mozaika pól i łąk, gdzieniegdzie płaty lasu. Źródło daje początek potokowi o tej samej nazwie. Ponad źródłem znajduje się wnęka z figurą Matki Boskiej, powyżej krzyż. Cały ten niewielki teren jest ogrodzony, wzdłuż ogrodzenia rosną gęsto drzewa i krzewy. Tuż obok ruchliwa szosa Kraków-Zakopane, a po jej zach. stronie, w odległości ok. 200 m, zabytkowy, drewniany kościół.
Zachowanie obiektu w obecnej, kulturowej postaci oraz zapobieganie jego zniszczeniu, zanieczyszczaniu terenu wokół oraz samego ujęcia wody.
Źródło położone przy żółtym szlaku turystycznym z Rabki na Górę Wierchy (782 m n.p.m.), w miejscu, gdzie szlak przebiega w pobliżu szczytu Piątkowej G., tuż przy szosie Kraków-Zakopane. Dojazd do Rabki, dalej pieszo w kier. płd., doliną pot. Poniczanka, a następnie przez Krzywoń (626 m n.p.m.) do szosy. Źródło znajduje się tuż przy niej (czas dojścia - ok. 1,5 godz.). Krótsze dojście od przystanku PKS Rdzawka I w kier. płn. (ok. 10 min.). Przystanek ten znajduje się między Chabówką a Nowym Targiem, w pobliżu zabytkowego kościółka.
Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Powstanie źródła wiąże się z legendą o cudownym uratowaniu podróżnego z rąk zbójców, który ufundował w pobliżu miejsca zdarzenia kaplicę (w 1757 r. zastąpiono ją drewnianym kościołem Św. Krzyża, dziś cennym zabytkiem). W miejscu cudu wytrysnęło źródło, dające początek potokowi Pocieszna Woda. Zapewne było ono często odwiedzane przy okazji spacerów kuracjuszy z rabczańskiego uzdrowiska do wspomnianego kościoła jeszcze w XIX w., toteż w 1870 r. postawiono obok krzyż i ogrodzono. Choć woda nie posiada cech leczniczych, miejscowa ludność, a za nią i przyjezdni przypisują jej cudowną moc uzdrawiania w przypadku chorób nóg i oczu. Podczas corocznych odpustów we kościele Św. Krzyża, przyjął się zwyczaj nabierania wody do naczyń oraz przemywania nią oczu.
Pochodzenie nazwy tłumaczy opis lekarza i podróżnika T. Tripplina (Nyka 1974), którego w 1848 r. poczęstowała wodą ze źródła córka miejscowego karczmarza mówiąc:
Pij pon dobrodziejku! To dobra woda na wszystkie choroby i bóle.
A na głód także dobra? - pyta Tripplin.
Oj, i na głód pociesna, mój dobrodziejku!
Nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Krakowie.
Zarz. Wojewody Nowosądeckiego z 23. 12. 1977 r. o uznaniu za pomnik przyrody.
Wandalizm, zanieczyszczenie ujęcia, poszerzanie drogi, której nowa krawędź będzie bezpośrednio przylegać do ogrodzenia źródła.