Informacje topograficzne

Położenie

Woj. podkarpackie, powiat przemyski, gmina Fredropol, miejscowość Nowe Sady. Teren Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego. mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, makroregion: Pogórze Środkowobeskidzkie, mezoregion: Pogórze Przemyskie.  

Region geobotaniczny

Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, podprowincja: karpacka, dział: Karpaty Wschodnie, okręg Karpaty Lesiste, podokręg Pogórze Przemyskie.  

Hipsometria

Ok. 320 m n.p.m.

Dane obiektu

Obiekt znajduje się pod ochroną jako stanowisko dokumentacyjne przyrody nieożywionej od 1995 r.

Budowa geologiczna, rzeźba

Ochronie podlega grzęda skalna, w której odsłaniają się piaszczysto-zlepieńcowe osady dolnego miocenu. Leżą one na styku dwóch jednostek tektonicznych płaszczowiny skolskiej i stebnickiej. Utwory te o nazwie zlepieńców z Dubnika reprezentują jeden z najmłodszych poziomów egzotykowych w Karpatach. Otoczaki drobnoziarnistych piaskowców w zlepieńcach są słabo wysortowane; w spoiwie występuje uboga fauna otwornic i radiolarii. To stanowisko jest stratotypowym profilem wspomnianych zlepieńców.

Gleby

brak danych

Wody powierzchniowe

Stanowisko znajduje się nad rzeką Wiar, biorącą początek w rejonie wsch. krańca pasma Chwaniowa i uchodzącej do Sanu za Przemyślem.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Stanowisko znajduje się w płn. - wsch. części Regionu Karpackiego (GK).

Ekosystemy

brak danych

Flora

brak danych

Krajobraz i kultura

Skałka znajduje się w wewnętrznej stronie zakola Wiaru vis a vis miejscowości Nowe Sady. W odległości ok. 2 km, po płd. stronie Wiaru, znajduje się wieś Kalwaria Pacławska, ongiś miasto, dziś znana jako sanktuarium pielgrzymkowe z XVII-wiecznym klasztorem oraz ponad 40 kaplicami na schodzącym do rzeki stoku.

Zadania ochrony

Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek eksploatacji, rycia napisów/znaków, zanieczyszczaniu terenu wokół obiektu, rozbijaniu oraz uszkadzaniu skał.

Udostępnianie

Skałka położona z dala od szlaków turystycznych. Dojazd z Przemyśla do Huwnik, Starokośca lub bezpośrednio do Dubnika, po czym szosą nad Wiarem do zakola przełomowego z odsłonięciem (maks. 4 km, min. 0,5 km). W przypadku dojazdu samochodem lub rowerem można dotrzeć pod sam obiekt, w którego sąsiedztwie przebiega szosa.

Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).

Historia ochrony

Z uwagi na unikalność utworów miocenu w Karpatach miejsce to budziło od dawna zainteresowanie geologów. Planowano nawet utworzenie tu rezerwatu przyrody w ramach szerszej koncepcji ochrony stanowisk mioceńskich w Karpatach, ostatecznie jednak poprzestano na stanowisku dokumentacyjnym.

Administrator

Zarząd Zespołu PK w Przemyślu, nadzór wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Rzeszowie.

Akty prawne

Zarz. Wojewody Przemyskiego z 30.12.1995 r. o uznaniu za stanowisko dokumentacyjne przyr. nieożyw.

Zagrożenia obiektu

Wandalizm, pobór kamienia.

Źródła informacji

Opracowanie