Województwo dolnośląskie, powiat Kłodzko, Gmina Lądek Zdrój, wieś Radochów
(płd. -wsch. zbocze doliny potoku, dopływu Białej Lądeckiej, spływającego ze
stoków wzniesienia Bzowiec (697 m n.p.m.). Teren Śnieżnickiego
Parku Krajobrazowego. ![]()
Prowincja: Masyw Czeski, Podprowincja: Sudety, makroregion: Sudety Wschodnie,
mezoregion: Góry Złote. ![]()
Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Podprowincja: Hercyńsko-Sudecka, dział:
Sudety, okręg: Sudety Wschodnie ![]()
Wysokości sztucznych otworów prowadzących do jaskini znajdują się na wysokości 460, 463, 468 m n.p.m.
Obiekt znajduje się pod ochroną od 1964 r.
Jaskinia
krasowa powstała we wkładce czystego marmuru,
częściowo na kontakcie z łupkami
łyszczykowymi. Utworzyła się wskutek korozyjnego działania wód o dużej sile
przepływu wypełniających cały przekrój korytarzy jaskiniowych. Jaskinia ma rozwinięcie
horyzontalne, a wg najnowszych pomiarów długość łączna korytarzy wynosi ponoć
502 m. Rozwój jej korytarzy nastąpił wzdłuż tektonicznych spękań i szczelin
a w miejscach ich krzyżowania się powstały duże pustki (sale). Gruz skalny na
dnie największej sali dowodzi, iż powstała ona wskutek zawalenia ścian łączących
dwa korytarze. Jaskinia miała bogatą szatę naciekową, z której zachowały się
tylko fragmenty w formie polew kalcytowych
na ścianach. Na dnie jaskini występują niewielkie zbiorniki wodne związane
z wodą infiltracji pionowej.
Namulisko jaskini tworzy zwietrzelina łupków łyszczykowych z domieszką osadów ilastych, gruzu, nacieków i substancji organicznej. Znaleziono w nim kości zwierząt plejstoceńskich i współczesnych.
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Jaskinia znajduje
się w płd. -wsch. części Regionu Sudeckiego
(GS)
Piętro umiarkowanie ciepłe.
W jaskini znajduje się szereg jeziorek, utworzonych przez infiltrujące wody.
brak danych
brak danych
Stwierdzono występowanie 2 gat. grzybów w głębi obiektu.
Wśród fauny występuje tu 91 gatunków zwierząt w tym endemity i troglobionty, a także chrząszcze, owady bezskrzydłe, muchówki oraz fauna wodna (nicień, prapierścienica troglobiontyczna, oczliki, studniczki).
Jaskinia znajduje się w Górach Złotych rozciągających się z północnego zachodu na południowy wschód, na pograniczu polsko-czeskim. Pasmo jest niewysokie, w polskiej części nie przekraczające 1000 m n.p.m., ale silnie urzeźbione i prawie w całości porośnięte lasem mieszanym. Znajdująca się tu przełęcz Różaniec dzieli Góry Złote na dwie części: zachodnią, silnie rozczłonkowaną, zbudowaną z granitoidów, amfibolitów i wapieni krystalicznych oraz wschodnią, zbudowaną ze skał metamorficznych i bazaltów. Od XIII w. eksploatowano tu kruszce złota, później arsenu (do 1961 r.). W bliskiej odległości od jaskini znajduje się szereg starych uzdrowisk sudeckich, najbliżej - Lądek Zdr.
Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek rycia napisów, eksploatacji namuliska, zanieczyszczaniu obiektu oraz terenu wokół niego, rozbijaniu oraz uszkadzaniu skał.
Jaskinia położona przy niebieskim szlaku turystycznym z Radochowa do Barda, na zejściowym odcinku z Bzowca do Radochowa. Dojazd do wsi Radochów z Kłodzka lub Lądka Zdroju. Formalnie nie jest obecnie udostępniana do zwiedzania. Przy jaskini w sezonie letnim działa baza namiotowa.
Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Jaskinia znana już w XVIII wieku (pierwsza wzmianka z 1757 r.). W 1881 r. jest ona wymieniana w przewodniku po Lądku Zdroju i okolicy, jako pieczara w Radochowie. Jest wtedy popularnym terenem wycieczek, co przyczynia się do niszczenia jej wnętrza (odłupywanie "pamiątek" w postaci kawałków skał i szaty naciekowej), jednak z uwagi na fakt udostępniania tylko niewielkiej części jaskini, straty nie były wtedy bardzo dotkliwe, a z czasem jej popularność zmalała, gdy odkryto atrakcyjniejszą, dziś już nieistniejącą, jaskinię w Rogóżce. Od 1933 r. jaskinią opiekował się emerytowany górnik H. Peregrin, który zajmował się przewodnictwem i utrzymaniem szlaku wewnątrz jaskini, a także udostępnianiem kolejnych korytarzy i sal. Przy usuwaniu namuliska zapewne zniszczeniu uległo sporo cennych obiektów paleontologicznych i archeologicznych. Badania namuliska w sposób systematyczny podjęto od 1935 r., i przy tej okazji przekopano 3 dodatkowe otwory wlotowe do jaskini. Szacuje się, że przed II wojną światową jaskinię odwiedzało ok. 2000 osób rocznie, po wojnie obiekt był jeszcze przez krótki czas udostępniany i zadbany, później popadł w ruinę. Ofiarą wandali padła przede wszystkim szata naciekowa, zapewne bogata, skoro na starszych mapach spotyka się nazwę "Grota Stalaktytowa". Badania nad fauną współczesną oraz plejstoceńską fauną kopalną w namulisku jaskini prowadzone są także współcześnie.
Nadzór Zarządu Dolnośląskiego Zespołu PK (Oddział w Wałbrzychu) oraz Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody we Wrocławiu.
Dec. Woj. Rady Narod. we Wrocławiu nr 98 z 1964 r. o uznaniu za pomnik przyrody, Dz. Urz. WRN we Wrocławiu nr 3 z 1966 r.
Jaskinia jest zaśmiecana i dewastowana przez odłupywanie pozostałości szaty naciekowej wskutek braku stałego dozoru.