Informacje topograficzne

Położenie

Województwo Lubuskie, powiat zielonogórski, gmina Zabór, Nadleśnictwo Przytok. Pomnik przyrody zlokalizowany jest na skraju doliny Odry, w odl. 3 km od Zaboru. Teren Obszaru Chronionego Krajobrazu (b. woj. zielonogórskiego). mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Niż Środkowoeuropejski, Podprowincja: Pojezierza Południowobałtyckie, makroregion: Pradolina Warciańsko-Odrzańska, mezoregion: Kotlina Kargowska.

Region geobotaniczny

Prowincja: Niżowo-Wyżynna, Środkowoeuropejska, Dział: Bałtycki, Poddział: Pas Wielkich Dolin, Kraina Wielkopolsko-Kujawska, Okręg Lubuski.

Hipsometria

Ok. 50 m n.p.m.

Dane o obiekcie

Pomnik przyrody utworzony w 1966 r.

Budowa geologiczna

brak danych

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Pomnik znajduje się w obrębie zach. części Regionu Śląsko-Wielkopolskiego (O)

Wody powierzchniowe

Bliskie sąsiedztwo koryta Odry.

Gleby

brak danych

Ekosystemy

brak danych

Flora

Dąb szypułkowy (Quercus robur). Gatunek pospolity, w starszym wieku coraz bardziej zagrożony w swoim istnieniu. Pień pomnikowego dębu nieregularny, z dużymi nabiegami korzeniowymi oraz silnie zbieżysty. Korona stosunkowo niska, o kształcie asymetrycznym, mocno przerzedzona, ze śladami usunięcia kilku dużych konarów. Pień z licznymi i dużymi uszkodzeniami, zapewne od uderzeń pioruna, u podstawy duży otwór oraz duże nabiegi korzeniowe.

Krajobraz i kultura

Dąb rośnie poza terenami zurbanizowanymi, poniżej zadrzewionej skarpy, częściowo otoczony innymi drzewami i krzewami.

Zadania ochrony

Utrzymanie możliwie długo przy życiu najgrubszego dębu i jednego z najstarszych drzew w Polsce.

Udostępnianie

Drzewo jest częściowo otoczone ogrodzeniem. Dojazd do Zaboru z Zielonej Góry (ok. 15 km), skąd pieszo ok. 3 km w kierunku płn.-wsch. ku dolinie Odry.
Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).

Historia obiektu

Mimo, iż stosunkowo dano objęty ochroną, a więc i zmierzony, pozostawał nieznany, a jego wymiary - zaniżano. Katalog LOP z 1990 r. podaje obwód dębu 780 cm, a wiek szacuje na 450 lat. Podobnie traktowały go następne publikacje i dopiero pomiary porównawcze Malińskiego i Zatorskiego wykonane dla tego dębu oraz "Chrobrego" i dębu im. J. Bażyńskiego wykazały przewagę "Napoleona". Drzewo znalazło się w granicach Polski po II wojnie światowej. Było jednym z pierwszych pomników przyrody utworzonych w tym regionie (nr w rejestrze - 7).

Administrator

Nadleśnictwo Przytok.

Akty prawne

Dz. Urz. Wojew. Zielonogórskiego Nr 2 z 1966 r., poz. 26 (30. 03. 1966 r.).

Zagrożenia obiektu

Wobec zaawansowanych procesów zniszczenia drzewa możliwe jest uaktywnienie się procesów gnilnych lub obłamanie niektórych konarów, co wymaga stałego nadzoru konserwatorskiego i szybkiej interwencji w wypadku zauważenia niekorzystnych zjawisk.

Źródła informacji

Opracowanie

inż. Kaj Romeyko-Hurko - Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Krakowie