Informacje topograficzne

Położenie

Woj. mazowieckie, powiat szydłowiecki, gm. Szydłowiec, miasto Szydłowiec. mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Wyżyny Polskie, podprowincja: Wyżyna Małopolska, makroregion: Wyżyna Kielecka, mezoregion: Przedgórze Iłżeckie

Region geobotaniczny

Prowincja: Niżowo-Wyżynna, Środkowoeuropejska, dział: Bałtycki, poddział: Pas Wyżyn Środkowych, kraina: Północne Wysoczyzny Brzeżne, okręg Radomsko-Kozienicki

Hipsometria

Ok. 210 m n.p.m.

Dane obiektu

Obiekt znajduje się pod ochroną jako od 1996 r.

Budowa geologiczna i rzeźba

Przedgórze Iłżeckie, w którego obrębie znajduje się kamieniołom, jest zbudowane z osadów - jurajskich i kredowych należących do północnej osłony permsko-mezozoicznej Gór Świętokrzyskich. Utwory jury i kredy odsłaniają się w wyniesieniach, natomiast w obniżeniach miedzy wychodniami skał podłoża zalegają czwartorzędowe piaski i gliny. Przedmiotem ochrony jest nieczynny kamieniołom, w którym odsłaniają się utwory dolnojurajskie (lias) serii szydłowieckiej. Są to jasnoszare, drobno - i średnioziarniste piaskowce płytowe i gruboławicowe. W ich obrębie widoczne są struktury dokumentujące warunki powstawania skał: zmarszczki, jakie powstają na dnie zbiorników wodnych, ślady pni drzew oraz drobnych fragmentów roślin. Teren kamieniołomu jest miejscem dawnej eksploatacji piaskowca szydłowieckiego - znanego surowca budowlanego i kamieniarskiego, wykorzystywanego w budownictwie w Renesansie oraz w okresie XIX i XX wieku.

Gleby

brak danych

Wody powierzchniowe

Przez Szydłowiec przepływa rzeczka Korzeniówka, będąca dopływem Radomki. Kamieniołom jest na stałe w części wypełniony wodą.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Stanowisko znajduje się na pograniczu Regionu Mazowiecko-Podlaskiego (K) i Krainy Gór Świętokrzyskich (GŚW).

Ekosystemy

brak danych

Flora

brak danych

Krajobraz i kultura

Charakterystycznymi elementami Pogórza Iłżeckiego są monoklinalne pasma ciągnące się z północnego zachodu na południowy wschód, gdzie starsze utwory wynurzają się spod pokrywy osadów czwartorzędowych zlodowaceń środkowopolskich. Takim przykładem są okolice Szydłowca, gdzie występują grzbiety zbudowane z dolnojurajskich piaskowców o wysokości przekraczającej 200 m. W Szydłowcu znajdują się 3 nieczynne kamieniołomy, dawniej zwane "łomami" i wszystkie uzyskały status ochronny jako stanowiska dokumentacyjne. Wypełnia je w części woda oraz porasta las.

W odległości 300 m na północ od kamieniołomu znajduje się centrum miasta Szydłowca z kilkoma wybitnymi budowlami zabytkowymi zbudowanymi z piaskowców szydłowieckich: gotyckim kościołem oraz renesansowym ratuszem i zamkiem.

Zadania ochrony

Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek eksploatacji, zasypywania, rycia napisów/znaków na ścianach, zanieczyszczaniu obiektu oraz terenu wokół niego. Celowe jest utworzenie tu ścieżki dydaktycznej.

Udostępnianie

Kamieniołom położony przy czerwonym szlaku turystycznym z Szydłowca do Skarżyska-Kamiennej, w południowo-zachodniej części miasta w pobliżu cmentarza komunalnego. Dojazd do Szydłowca, dalej pieszo.

Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).

Historia ochrony

Szydłowiec jest jednym z najbardziej znanych miejsc eksploatacji piaskowców w Polsce. Była ona tu prowadzona już XV w. i trwała aż do lat siedemdziesiątych wieku XX. W kamieniołomie Pikiel eksploatowano surowiec na potrzeby odbudowy i renowacji zabytków oraz reprezentacyjnych budynków Warszawy. Jednocześnie kamieniołom będący zabytkiem techniki górniczej stwarza możliwość obserwacji śladów różnych technik pozyskiwania bloków skalnych. Nazwa kamieniołomu wywodzi się od jego nazwiska przedwojennych właścicieli - Piklów.

Administrator

Nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Warszawie.

Akty prawne

Zarz. Wojewody Kieleckiego z 18.04.1996 r. o utworzeniu stanowiska dokumentacyjnego przyrody nieożywionej.

Zagrożenia obiektu

Potencjalnie - wandalizm.

Źródła informacji

Opracowanie