Botaurus stellaris (Linnaeus, 1758)

Rodzina - Czaplowate Ardeidae

Rząd - Brodzące Ciconiiformes

Rozmieszczenie

Bąk Większość kontynentu europejskiego, jednak bez Europy Północnej, tylko gdzieniegdzie powyżej 65° szer. geogr. N. Ponadto półn. Afryka i strefa umiarkowana Azji. W Polsce znany z kilkuset stanowisk rozproszonych na niżu niemal całego kraju. Nie występuje w pasie gór - w Sudetach i Karpatach. mapa występowania

Stwierdzony w parkach narodowych:

 

Wielkość populacji

Polska populacja tego gatunku odznacza się dużymi fluktuacjami liczebnościowymi, ostatnio szacuje się ją na 1700-2200 terytorialnych samców. Najliczniejszy jest w Wielkopolsce, na Mazurach, Pomorzu Zachodnim i Polesiu Lubelskim. Silne koncentracje lęgowe odnotowano w dolinie Biebrzy, Narwi, Noteci, Baryczy i na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim.

Biologia i ekologia gatunku

Zasiedla zbiorowiska szuwarowe z dominacją trzciny, ze znacznym udziałem pałki wodnej i zarośli wierzbowych, najczęściej w dolinach rzecznych. Lęgowe terytoria obiera także w zatokach jezior i stawów na torfowiskach i rozlewiskach nadrzecznych. Podstawowy pokarm stanowią ryby, ślimaki i owady. Gnieździ się raz w roku, w maju lub na początku czerwca składa 5-6 jaj. Gniazdo buduje w głębi szuwarów w miejscu silnie zabagnionym i blisko lustra wody. Samica wysiaduje jaja przez 25-26 dni, młode uzyskują zdolność do lotu i samodzielnego życia po dalszych 28-35 dniach. W czasie lęgów występuje w parach lub haremach. Samiec odzywa się wtedy w seriach powolnych lecz doniosłych buczeń, szczególnie jest aktywny po zmroku i nocą.

Zagrożenie i ochrona

Żyje w środowisku bardzo narażonym na zniszczenie m.in. wskutek regulacji rzeki melioracji. Liczebność bąka silnie obniżają suche lata i surowe zimy (niewielka część populacji zimuje w kraju), a także osuszanie terenów, wycinanie i wypalanie trzcinowisk. Ostatnio na stanowiskach polskich odnotowano wzrost liczebny tego gatunku. Objęty ochroną gatunkową (Dz. U. 1995, nr 13, poz. 61), podlega Konwencji Berneńskiej i K. Bońskiej (Appendices II) i oraz Dyrektywie Ptasiej UE (Annex I). W nowej Polskiej czerwonej księdze zwierząt (2001) zaliczony do kategorii niższego ryzyka (kat. LC).

Źródła informacji

Zobacz także

Opracowanie


<<< lista gatunków >>>