gatunek objęty ochroną częściową
Roślina
10-30 cm wysokości, z pełzającym kłączem. Liście odziomkowe 2-3, duże, na długich
ogonkach, z równoległymi nerwami, eliptyczno jajowate, w górze zaostrzone. Bezlistna
łodyga ą długości liści odziomkowych, otoczona pochwami liściowymi w nasadzie,
z 5-10 zwieszonymi kwiatami tworzącymi jednostronne grono. Kwiaty pachnące,
białe, do 9 mm długości, kulisto-dzwonkowate. Działki okwiatu z odgiętymi ząbkami
na szczycie. Jagoda czerwona. 
Występuje prawie w całej Europie oprócz najbardziej północnych i południowych obszarów. Ponadto w umiarkowanej strefie Azji i Ameryki Północnej.
Jest gatunkiem rosnącym pospolicie na niżu, w górach znacznie rzadziej (regiel
dolny, wyjątkowo wyżej). Najwyższe stanowisko
podano z Tatr Zachodnich (Sarnia Skała 1300 m n.p.m.). 
Stwierdzony w parkach narodowych: 
Gatunek
rosnący w widnych lasach, zaroślach i na ich obrzeżach. Występuje na glebach
brunatnych kwaśnych i bielicowanych,
glebach rdzawych, bielicowych,
bielicach, ubogich w składniki pokarmowe, o odczynie
bardzo kwaśnym lub kwaśnym (pH 3,0-5,0). Spotykany również na glebach
brunatnych właściwych i wyługowanych, glebach płowych
o odczynie pH od 4,6 do 7,0, z zaznaczonym procesem
glejowym lub płowienia. W Tatrach rośnie na rędzinach
na miejscach skalistych, głównie w reliktowych
laskach sosnowych.
Występuje często w borach mieszanych i acidofilnych dąbrowach ze związków: Dicrano-Pinion i Quercion robori-petraeae oraz w ciepłolubnych buczynach storczykowych z podzwiązku Cephalanthero-Fagion.
Bylina.
Kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są głównie przez pszczoły. Rozmnaża
się przeważnie wegetatywnie, przez rozrost kłącza. Roślina silnie trująca i
lecznicza, ze względu na zawartość glikozydów nasercowych. Ponadto bogata jest
również w saponiny, flawonoidy i kwasy organiczne.
Zwykle populacje liczą od kilkudziesięciu do kilkuset pędów, tworząc płaty.
Gatunek, ze względu na swe właściwości lecznicze, pozyskiwany jest na dużą skalę. Dla celów handlowych jest masowo zrywany w okresie kwitnienia. Ponadto eksploatacja lasów i kurczenie się ich powierzchni przyczyniły się do zaniku niektórych stanowisk.
Podlega częściowej ochronie. Ponadto występuje w większości naszych parków narodowych i rezerwatach leśnych.