Informacje topograficzne

Położenie

Województwo małopolskie, powiat Nowy Sącz, gmina Krynica, wieś Czarny Potok. Teren Popradzkiego Parku Krajobrazowego. mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, Podprowincja: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Beskid Sądecki

Region geobotaniczny

Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Podprowincja: Karpacka, Dział: Karpaty Zachodnie, Okręg: Beskidy, Podokręg Sądecki, piętro regla dolnego

 Hipsometria

Skałka znajduje się na wysokości 910 m n.p.m.

Informacje o obiekcie

Obiekt znajduje się pod ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej od 1990 r.

Budowa geologiczna i rzeźba

Skałka znajduje się w paśmie Jaworzyny Krynickiej w Beskidzie Sądeckim. Jest zbudowana z zalegającego niemal poziomo piaskowca formacji magurskiej starszego trzeciorzędu (paleogen), należącej do płaszczowiny magurskiej. Piaskowiec cechuje się warstwowaniem przekątnym i poziomym. Skałka ma kształt grzyba, którego podstawę tworzy płyta piaskowcowa. Profil morfologiczny (pionowy) formy skałkowej jest nieregularny na skutek występowania (w obrębie "trzonu" grzyba) przewężeń związanych z występowaniem wkładek płytkowych, drobnoziarnistych piaskowców oraz mułowców. Procesy wietrzenia fizycznego i chemicznego - eksfoliacja - przyczyniają się do odpadania cienkich płatów piaskowcowych z przewieszonych fragmentów skałki. Jednocześnie powodują one sukcesywne pogłębianie wspomnianych przewężeń. Skałka leży na wierzchowinie wąskiego grzbietu w strefie, gdzie występują formy osuwiskowe związane z rozwojem lejów źródłowych potoków będących prawobrzeżnymi dopływami Czarnego Potoku.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje się w płd. części Regionu Karpackiego (GK). i należy do piętra umiarkowanie chłodnego.

Wody powierzchniowe

Brak w bezpośrednim sąsiedztwie.

Gleby

brak danych

Ekosystemy

Skałka znajduje się w otoczeniu dolnoreglowej buczyny karpackiej.

Flora

brak danych

Krajobraz i kultura

Skałka znajduje się w kompleksie leśnym porastającym grzbiet w masywie Jaworzyny Krynickiej (1114 m n.p.m.). Z Diabelskim Kamieniem związane jest podanie o diable, który tym kamieniem chciał zniszczyć krynickie źródła. Zamiar się nie powiódł, gdyż jak to w podaniach, o północy zapiał kur i czart musiał upuścić kamień na ziemię.

Zadania ochrony

Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek eksploatacji, rycia napisów/znaków, zanieczyszczaniu terenu wokół obiektu, rozbijaniu oraz uszkadzaniu skał.

Udostępnianie

Historia obiektu

Diabelski Kamień w pierwszej połowie ubiegłego stulecia (1846 r.) został sportretowany przez B. Stęczyńskiego i jest to jeden z najdawniejszych rysunków poświęconych skałkom karpackim. Wymieniany jako wielka osobliwość przez wszystkie przewodniki turystyczne po tym regionie doczekał się objęcia ochroną indywidualną dopiero po utworzeniu Popradzkiego Parku Krajobrazowego, w ramach szerszego programu ochrony zabytków przyrody nieożywionej.

Administrator

Zarząd Popradzkiego Parku Krajobrazowego, Małopolski Wojewódzki Konserwator Przyrody.

Akty prawne

Zagrożenia obiektu

Ze względu na położenie przy jednym z najbardziej uczęszczanych szlaków turystycznych letnich i zimowych, w tym nartostrady, najpoważniejszym zagrożeniem jest wandalizm, którego liczne efekty są obserwowane od lat - napisy, obtłuczenia skał, etc.

Źródła informacji

Opracowanie