Informacje topograficzne

Położenie

Województwo małopolskie, powiat Wieliczka, gmina Gdów, wieś Pierzchów, ok. 2 km na wsch. od drogi nr 967, na końcu wsi w sąsiedztwie pomnika ku czci gen. J. H. Dąbrowskiego. mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, Podprowincja: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, makroregion: Pogórze Zachoniobeskidzkie, mezoregion: Pogórze Wielickie.

Region geobotaniczny

Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Dział: Karpaty Zachodnie, Okręg Beskidy, Podokręg Pogórze Fiszowe. Piętro pogórza.

Hipsometria

Głaz znajduje się obecnie na wysokości 202 m n.p.m.

Informacje o obiekcie

Głaz objęto ochroną jako pomnik przyrody w 1998 roku.

Budowa geologiczna i rzeźba

Głaz narzutowy przyniesiony przez lodowiec z południowej Skandynawii w czasie zlodowacenia południowopolskiego (zlodowacenie Sanu) przed ok. 460. 000 lat, świadczący o zasięgu lądolodu (Dudziak 1961). Obły kształt glazu i jego szorstka powierzchnia zostały uformowane przez lodowiec i nieznacznie zmienione przez czynniki wietrzne.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje się w płd. części Regionu Karpackiego (GK) i należy do piętra umiarkowanie ciepłego.

Wody powierzchniowe

Pierwotnie głaz znajdował się w osadach dna Raby k. Pierzchowa

Gleby

brak danych

Ekosystemy

brak danych

Flora

brak danych

Krajobraz i kultura

Pierwotnie położenie głazu stanowiły osady rzeczne koryta Raby w okolicy, gdzie jest ona już rzeka o charakterze nizinnym, przeniesienie do Pierzchowa wzbogaciło tamtejsze założenia zabytkowe.

Pamięci J. H. Dabrowskiego poświęcony jest również głaz ustawiony w 1966 r. na terenie parku pałacowego w Winnogórze (woj. wielkopolskie), ok. 17 pk na płn od Wrzeni. Eratyk ten ma obwód 3,40 m i wys. 2 m. Umieszczona na nim tablica informuje, że twórca Legionów Polskich spędził część życia w Winnogórze, tu zmarł w 1918 r. i został pochowany w mauzoleum.

Zadania ochrony

Zakaz odłupywania fragmentów skały, rycia napisów napisów/znaków i zanieczyszczania terenu wokół obiektu. Umieszczenie tablicy z informacją o obiekcie i obowiązujących zakazach.

Udostępnianie

Atrakcyjność głazu polega na jego wielkości oraz usytuowaniu w obrębie miejsca urodzenia i pamięci twórcy Legionów Polskich we Włoszech (1797 r.) - gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, które upamietniono okolicznościowym kopcem. Dogdne dojście drogą przez wieś Pierzchów w dolinie Raby.

Głaz znajduje się pomiędzy kopcem (o wysokości 7 m), usypanym w 1966 r. przez Pułk Saperów w Dębicy, a wzniesieniem, na którym mieści sie obelisk z piaskowca, ustawiony w 1872 r. przez tutejszych ziemian w rocznicę 75-lecia powstania Legionów Polskich. Dwa wzniesienia rozdzielone łąką znajdują się w obrębie ogrodzonego terenu. Przed wejściem jest tablica objaśniajaca historyczne znaczenie obiektu. W 1964 r. nadano szkole podstawowej w Pierzchowie imię Gen. J. H. Dąbrowskiego, a w 1992 r. otwarto w niej izbę pamięci. Dwa wzniesienia rozdzielone łąka znajdują się w obrębie terenu ogrodzonego. Przed wejsciem ustawiono tablicę z opisem historii tego miejsca.

Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).

Historia obiektu

Głaz został odsłonięty w korycie Raby koło Pierzchowa w czasie powodzi w lipcu 1997 r. i przetransportowany w obecne miejsce. W pierzchowie znajduje sie ponadto kilka mniejszych głazów narzutowych, z których najbardziej okazały, usytuowany przy szkole podstawowej równiez objęto ochroną jako pomnik przyrody (Rozp. Nr 31 Woj.krakowskiego z dnia 16. 11. 1998 r. zał. 1 - nr Rejestru Wojew. 6/16).

Administrator

Urząd Gminy Gdów, nadzór Nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Krakowie.

Akty prawne

Rozp. Nr 31 Woj. Krakowskiego z dnia 16. 11. 1998 r. zał. 1 - nr Rejestru Wojew. 6/16.

Zagrożenia obiektu

Brak.

Źródła informacji

Opracowanie