Prowincja: Niż Środkowoeuropejski, podprowincja: Pobrzeże Południowobałtyckie,
makroregion: Pobrzeże Gdańskie, mezoregion: Wysoczyzna Elbląska
Prowincja: Niżowo-Wyżynna Środkowoeuropejska, Dział: Bałtycki, Poddział: Pas
Równin Przymorskich i Wysoczyzn Pomorskich, Kraina: Pojezierze Pomorskie, Okręg
Iławski
Poniżej 25 m n.p.m.
Pomnik przyrody utworzony w 1962 r.
brak danych
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Pomnik znajduje
się w obrębie Regionu Mazurskiego (BM)
z dominującym oddziaływaniem Bałtyku
Brak w najbliżsym sąsiedztwie.
brak danych
W najbliższym sąsiedztwie rezerwat "Kadyński Las" chroniący starodrzew bukowy.
Dąb szypułkowy Quercus robur. Gatunek pospolity, coraz bardziej zagrożony (starsze osobniki). Pokrój pnia i korony pierwotnie dość regularny i typowy dla tego gatunku, z nisko odgałęziającymi się grubymi konarami. Korona mniej rozłożysta niż w przypadku "Bartka", zdeformowana przez zabiegi konserwatorskie. Drzewo nadal wykazuje przyrost masy i obwodu. Mocno uszkodzone przez czas, z wielką dziuplą w dolnej części pnia, od dawna poddawane intensywnym zabiegom konserwatorskim.
Drzewo rośnie na swoim naturalnym siedlisku, choć znacznie zmienionym w czasie jego życia. W otoczeniu lasy bukowe oraz tereny rolnicze i wieś Kadyny, od strony południowej początek wzniesień Wysoczyzny Elbląskiej, osiągającej w najbliższym otoczeniu ponad 100 m n.p.m. Jest to obszar bezpośredniego sąsiedztwa Zalewu Wiślanego (ok. 1,3 km). Teren Wysoczyzny, obecnie w znacznej części objętej ochroną jako park krajobrazowy, był już w XIX w. intensywnie rozwijany jako region turystyczny (rekreacyjny) i dla tych potrzeb chroniono i kształtowano tamtejszy krajobraz, zachowując także jego wybitne wartości przyrodnicze. Elementami urozmaicającymi ten utrzymany w duchu romantycznym krajobraz, były wtedy (częściowo zachowane do dziś) liczne siedziby szlacheckie i magnackie z pięknymi parkami. Do takich należała posiadłość kadyńska z pięknym parkiem, od 1899 r. należąca do rodziny cesarskiej. Przy zach. granicy parku znajduje się grupa 7 starych dębów, zw. "Wielkie Dęby" z "Dębem Jana Bażyńskiego", a w Kadynach i ich najbliższym otoczeniu rosną jeszcze 4 inne pomnikowe dęby (Sikora 1988). Obecnie Kadyny znane są najbardziej ze stadniny koni. Są też miejscowością letniskową z kąpieliskiem. W sąsiedztwie pobliskiego Tolkmicka znajduje się wybitny pomnik przyrody nieożywionej - "Święty Kamień", a w nieco dalej, we Fromborku -inny wielki i stary dąb.
Utrzymanie możliwie długo przy życiu jednego z najstarszych drzew w Polsce. Od wielu lat prowadzone są przy nim ratownicze zabiegi konserwatorskie zgodne z aktualną wiedzą.
Drzewo jest ogrodzone. Poza ogrodzeniem dostęp do pomnika nie jest ograniczony, wymaga jednak respektowania zasad art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37). Dojazd z Elbląga do Kadyn autobusem lub koleją (kierunek: Frombork, ok. 20 km). Od stacji kolejowej Kadyny ponad 1 km w kier. płd. -wsch., dojście z centrum Kadyn drogą w kier. Elbląga.
Sędziwe drzewo było poddawane zabiegom konserwatorskim już w XIX w. Wg pomiarów wykonanych w 1880 r. obwód wynosił 864 cm., wysokość 25 m, promień korony - 13 m. W dziupli u podstawy pnia zmieściło się podobno 11 żołnierzy z plecakami i karabinami. na polecenie któregoś z właścicieli dóbr dziupla ta została zabezpieczona drewnianym drzwiami, a dla ochrony dębu ustanowiono specjalnego strażnika. Nazwa wywodzi się od Jana Bażyńskiego (1390-1459) pierwszego zarządcy Prus Królewskich z ramienia króla Kazimierza Jagiellończyka i dowódcy polskiej obrony Malborka podczas wojny z Zakonem Krzyżackim, rzecznika polskości tego regionu. Był on też właścicielem majątku Kadyny.
Jeszcze niedawno dębu wiek szacowano na 1000 lat, najnowsze badania C. Pacyniaka (na podstawie analizy wywiertów rdzenia) skorygowały tę liczbę w dół, jednak z uwagi na wypróchnienie rdzenia, ocena ta jest podważana (wg inf. ustnej z biura Warmińsko-Mazurskiego Woj. Konserwatora Przyrody, ocena prof. Siewniaka była bliższa 1000 lat). Pomiary obwodu skorygowano ponownie w 1995 r. (Maliński,... 1997).
Nadleśnictwo Elbląg, nadzór - Wojewódzki Konserwator Przyrody w Olsztynie.
Orzeczenie nr 126 Prezydium WRN w Gdańsku z dn. 17. 11. 1962 r.
Wobec daleko posuniętego zniszczenia drzew możliwe jest uaktywnienie się procesów gnilnych lub obłamanie niektórych konarów, co wymaga stałego nadzoru konserwatorskiego i szybkiej interwencji w wypadku zauważenia niekorzystnych zjawisk.
inż. Kaj Romeyko-Hurko - Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Krakowie.