Woj. małopolskie, powiat nowosądecki, gmina Stary Sącz, pomnik zlokalizowany
jest na zach. od wsi Rytro. Teren Popradzkiego Parku Krajobrazowego.
Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty
Zachodnie, makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Beskid Sądecki.
Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Podprowincja: Karpacka, Dział: Karpaty
Zachodnie, Okręg Beskidy, Podokręg Sądecki, piętro
regla dolnego
Obiekt położony na wysokości ok. 820 m n.p.m. (wzgórze Diabli Garnek).
Ochronę o statusie pomnika przyrody nieożywionej ustanowiono w 1990 r. Jest
to pomnik o charakterze
Ochronie podlega fragment osuwiska nazwanego Wietrznymi Dziurami. Znajduje się ono w paśmie Radziejowej Beskidu Sądeckiego. Osuwisko rozwinięte jest w obrębie gruboławicowych piaskowców formacji magurskiej wieku starotrzeciorzędowego (paleogen), należącej do płaszczowiny magurskiej. Chronionymi jego elementami są: rów rozpadlinowy o kształcie sierpa oraz rozległy pakiet skalny, który od strony rowu jest obcięty wysoką (około 6 m) ścianą skalną i przemieszczony w dół stoku. Obszar osuwiska charakteryzuje się licznymi stopniami osuwiskowymi, blokowiskami i rumowiskami oraz skarpami i koluwialnymi nabrzmieniami, jak również rozległą rynną, która rozwinęła się zgodnie z kierunkiem ruchu mas skalnych. Pomnik jest przykładem obrazującym efekty procesów, które doprowadziły do przemodelowania rzeźby grzbietów górskich. Ochronie podlega rów rozpadlinowy o dług. ok. 50 m i głęb. ok. 4 m, ściana skalna o dług. ok. 20 m i wys. ok. 6 m oraz blokowisko piaskowcowe w obrębie osuwiska.
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje
się w płd. części Regionu Karpackiego (GK).
i należy do piętra umiarkowanie
chłodnego.
Poniżej usuwiska znajduje się teren źródliskowy Potoku Przysietnickiego, uchodzącego do Popradu.
brak danych
Otoczenie osuwiska porasta las (dolnoreglowa buczyna karpacka). Brak danych dot. zbiorowisk w obrębie osuwiska.
brak danych dotyczących. tego miejsca, fauna - patrz: fauna Popradzkiego Parku Krajobrazowego
Mimo, iż osuwisko powstało względnie niedawno, ludność miejscowa zdążyła nadać mu dodatkową nazwę Diabli Garnek oraz "... wymyślać niestworzone historie na temat jego genezy" (Czarnowski). Szlak z Rytra na Prehybę należy do bardziej popularnych wśród turystów i daje wgląd w większą część Beskidu Sądeckiego. Zjawiska klimatyczne, podobne do tego, które doprowadziło do powstania opisywanego osuwiska, są częste w Beskidzie Sądeckim i spora jest tu też liczba form osuwiskowych.
Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek eksploatacji, rycia napisów/znaków, zanieczyszczaniu obszaru chronionego oraz terenu wokół obiektu, rozbijaniu oraz uszkadzaniu skał. Celowe potraktowanie dydaktyczne obiektu przez umieszczenie tablicy z obszerną informacją o obiekcie i procesach osuwiskowych.
Osuwisko położone przy niebieskim szlaku turystycznym z Rytra na Prehybę w paśmie Radziejowej (1265 m n.p.m.). Dojazd do Rytra, dalej pieszo, ok. 2,5-3 godz. Kocioł Wietrznych Skał znajduje się między Złomistym Wierchem a kulminacją Szczeciny (1037 m n.p.m.), po str. płn. grzbietu. Szlak przechodzi przez teren rozległego osuwiska, obrzeżem terenu objętego ochroną.
Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Czarnowski (1964) podaje, iż bezpośrednią przyczyną powstałego przed wielu laty osuwiska "... były ulewne deszcze oraz huragan, który niejako pociągnął ścianę lasu. Obecnie osuwisko to przedstawia się jako zbiorowisko złomisk skalnych i resztek spróchniałych drzew... ". Z opisu tego wynika, iż zdarzenie mogło mieć miejsce kilkadziesiąt lat przed powstaniem tego opisu. Później obiekt opisywano w literaturze fachowej oraz jako ciekawostkę krajoznawczą w przewodnikach turystycznych. Obecnie ślady katastrofy są mało czytelne, jednak z uwagi na unikalność zjawiska część rozległego kotła osuwiskowego objęto ochroną.
Zarząd Popradzkiego Parku Krajobrazowego, nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Krakowie.
Zarz. Wojewody Nowosądeckiego nr 4 z 17. 01. 1990 r. o uznaniu za pomnik przyrody.
Naruszenie równowagi hydrologicznej stoku przez prace wycinkowe w lasach powyżej obiektu, skutkujące uaktywnieniem się procesów osuwiskowych.