Woj. małopolskie, powiat nowosądecki, gmina Piwniczna, wieś Wierchomla Wielka.
Teren Popradzkiego Parku Krajobrazowego.
Prowincja: Karpaty i Podkarpacie, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie,
makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Beskid Sądecki.
Prowincja: Górska, Środkowoeuropejska, Podprowincja: Karpacka, Dział: Karpaty
Zachodnie, Okręg Beskidy, Podokręg Sądecki, piętro
regla dolnego
Ok. 630 m n.p.m.
Źródło jest objęte ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej od 1998 r.
Źródło jest położone w Beskidzie Sądeckim. Występuje ono w obrębie wychodni gruboławicowych piaskowców i piaskowców zlepieńcowatych formacji magurskiej. Jest to wypływ mineralnych wód siarczkowych o typie HCO3-Ca-Mg, H2S. Obecność w nich siarkowodoru jest warunkowana budową geologiczną oraz działalnością mikroorganizmów. Źródło znajduje się u podnóża zbocza. Nisza źródłowa ma kształt misy, której brzegi są obłożone kamieniami i fragmentami drewna. Źródła wód siarczkowych należą do rzadkich zjawisk w tym rejonie.
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje
się w płd. części Regionu Karpackiego (GK).
i należy do piętra umiarkowanie
ciepłego.
Górna część doliny potoku Izwór (a. Izdwor), odwadniającego dolinę schodząca spod Parchowatki (1004 m n.p.m.) - jednego z płd. ramion głównego grzbietu Pasma Jaworzyńskiego. Potok uchodzi do Wierchomlanki, będącej dopływem Popradu.
brak danych
brak danych
brak danych
Dolina Wierchomlanki jest długa i stosunkowo wąska, toteż pozostawała w cieniu dogodniej położonych, licznych w Beskidzie Sądeckim uzdrowisk, których zdroje mineralne miały większą wydajność i mineralizację. Na terenie Wierchomli Wielkiej jest więcej źródeł - dane z 1971 r. mówią o 5 źródłach szczaw i 3 - wód siarczkowych, jednak dotąd nie udało się stworzyć tu uzdrowiska z prawdziwego zdarzenia. Dopiero od niedawna zaczęto rozwijać usługi rekreacyjne oparte o agroturystykę oraz stworzono niewielką stację narciarską w Wierchomli Małej.
Zachowanie w postaci naturalnej obiektu, uniemożliwienie obudowania wypływu oraz zapobieganie zanieczyszczaniu terenu wokół obiektu. W powiązaniu z pobliskim, równie naturalnym źródłem "Hanna" jest to cenny zespół dydaktyczny i wskazane jest włączenie go w formie stanowisk dydaktycznych do systemu szlaków turystycznych tego terenu.
Źródło znajduje się w lesie, w sąsiedztwie drogi, którą można dotrzeć na najbliższy grzbiet (Parchowatka), którym przebiega szlak z Hali Łabowskiej do Łomnicy Zdrój. Nie ma jednak ani tu, ani w pobliżu znakowanego szlaku turystycznego. Dojazd do Wierchomli Wielkiej z Piwnicznej, po czym w górę potoku Izwór. Źródło znajduje się kilkaset metrów od ujścia potoku, po jego lewej (orograficznie) stronie. Nieco wcześniej, poniżej granicy lasu, mija się źródło "Hanna", także pomnik przyrody nieożywionej.
Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Tutejsze wody mineralne były znane już od dawna i w 1814 r. był tu S. Staszic, w 1836 r. L. Zejszner, a w 1891 r. K. Szajnocha. W latach 1926-39 próbował w dol. Wierchomlanki utworzyć zakład przyrodoleczniczy dr Marzec, który wykupił 3 źródła, jednak po II wojnie światowej już do tej sprawy nie wrócono. Pomysły te dotyczyły jednak tylko źródeł w dol. Wierchomlanki. Źródło "Jerzy", choć najbardziej wydajne z 3 siarczkowych wypływów na terenie Wierchomli Wielkiej, nie zostało uznane za zdatne do gospodarczego wykorzystania. Pewne znaczenie mogła mieć lokalizacja daleko od wsi, w terenie mało zdatnym do zabudowy. Źródło pozostało więc niezagospodarowane i w stanie naturalnym.
Zarząd Popradzkiego Parku Krajobrazowego, nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Krakowie.
Zarz. Wojewody Nowosądeckiego z 9.07.1998 r. o uznaniu za pomnik przyrody.
Zagrożeniami potencjalnymi jest: zabudowa otoczenia, zanieczyszczenia wód w strefie ochronnej źródła, zmiana morfologii niszy źródłowej.