Salmo trutta m. lacustris (Linnaeus, 1758)

Rodzina - Łososiowate Salmonidae

Rząd - Łososiokształtne Salmoniformes

Rozmieszczenie

Jeziora północno-zachodniej Europy, głównie Skandynawii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, oraz jeziora alpejskie. W Polsce najliczniejsza w dorzeczu Wdy i w jeziorze Wdzydze (stąd synonim - troć wdzydzka). Występuje też w jeziorach zlewni Drawy, Brdy i Słupi. W latach 60. i 70. rozpoczęto wsiedlanie troci do zbiorników zaporowych w głębi kraju (np. w zb. Przeczyca na Czarnej Przemszy, jez. Solińskim na Sanie, zb. Klimkówka na Ropie) oraz do jezior na Suwalszczyźnie (np. jez. Hańcza, Szurpiły, Wigierski PN).

Stwierdzony w parkach narodowych:

Wielkość populacji

Nieznana; w jeziorze Wdzydze (Wdzydzki PK) występuje prawdopodobnie 3-5 tys. osobników, w tym 50-100 tarlaków.

Biologia i ekologia gatunku

Gatunek anadromiczny. Osobniki dorosłe i dorastające żyją w jeziorach i innych zbiorników wodnych. Na rozród wpływają do rzek o bystrym prądzie i kamienisto-żwirowym dnie, gdzie z końcem października odbywają tarło. Smolty w wieku 1-3 lat spływają do jeziora, gdzie szybko rosną i prowadzą drapieżny tryb życia. Płodność troci jeziorowej wynosi 2-17 tys. ziarn ikry na samicę i zależna jest od wielkości tarlaka.

Zagrożenie i ochrona

Gatunek wyginął na wielu dawniej zajmowanych stanowiskach, niektóre zaś populacje są na wymarciu. W głównej ostoi, w jez. Wdzydze (Wdzydzki PK) utrzymuje się dzięki stałemu zasilaniu. Wsiedlenia do zbiorników zastępczych najczęściej nie dają zadawalających rezultatów. Główną przyczyną zanikania tego gatunku są zanieczyszczenia wód, wzrost ich trofizmu oraz hydrotechniczna zabudowa rzek (zapory i inne przegrody koryta). Dotkliwe straty ponosi on wskutek kłusownictwa i przełowienia. Dla troci ustanowiono okres i wymiary ochronne w oparciu o ustawę o rybactwie śródlądowym z 1985 r., określone w rozp. (Dz. U. R. P. nr 38 z 1999 r., poz. 370). Troć została też wprowadzona do "Polskiej czerwonej księgi zwierząt" (2001) w kat. bardzo wysokiego ryzyka (EN).

Źródła informacji

• Bartel R. 1988. Trouts in Poland. Pol. Arch. Hydrobiol. 35: 321-339.
• Bartel R. 1996. Wstępne wyniki introdukcji troci jeziorowej (Salmo trutta m. lacustris L.) i pstrąga potokowego (Salmo trutta m. fario L.) do zbiornika zaporowego Klimkówka na Ropie. Zool. Pol. 41/Suplement, s. 105-112.
• Chełkowski Z., Gancarczyk J. 1995. Występowanie troci jeziorowej w jeziorach Drawieńskiego Parku Narodowego. Parki Narodowe, 2: 7-8.
• Radtke G. 2001. Troć jeziorowa Salmo trutta m. lacustris (Linné, 1758). W: Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce. Red. Z. Głowaciński. PWRiL, Warszawa, s. 295-297.
• Radtke G., Dębowski P. 1996. Troć z jeziora Wdzydze, Salmo trutta m. lacustris L., w latach 1951-1995. Zool. Pol. 41/Suplement, s. 99-104.

 Zobacz także

• ochrona gatunkowa - wprowadzenie
• gatunki zagrożone ("Czerwone księgi", "czerwone listy", gatunki specjalnej troski)
• rozporządzenie o ochronie gatunkowej zwierząt z 1995 r. oraz jego nowelizacja

Opracowanie

• Prof. dr hab. Zbigniew Głowaciński - Instytut Ochrony Przyrody PAN,
• mapa występowania gatunku wykonana wg materiałów Autora.

<<< lista gatunków >>>