Leucoium vernum L.

Rodzina amarylkowate - Amaryllidaceae

gatunek objęty ochroną ścisłą

Morfologia

Śnieżyca wiosennaRoślina do 30 cm wysokości z kulistą cebulą ok. 3 cm średnicy, pokrytą brunatnymi łuskami. Łodyga bezlistna, z 1, rzadko 2 kwiatami na szczycie. Liście odziomkowe dorównujące długością łodydze lub nawet dłuższe, równowąskie 2-3 (rzadko 4), 4-13 mm szerokości, na wierzchołku zaokrąglone.

Kwiat dzwonkowaty, na cienkiej szypułce w nasadzie z pochwiastym listkiem. Działek okwiatu 6, długości ok. 2,5 cm, barwy białej, pod szczytem z żółtozieloną plamką. Pręcików 6, krótszych od działek okwiatu. Słupek dolny z szyjką silnie zgrubiałą. Owocem kulista, mięsista torebka.

Rozmieszczenie ogólne

Naturalny zasięg śnieżycy wiosennej obejmuje środkową i południową Europę (oprócz obszaru śródziemnomorskiego). Przez Polskę przebiega północna granica zasięgu gatunku.

Rozmieszczenie w Polsce

Gatunek reglowy, występujący głównie w Sudetach i w Karpatach Wschodnich (Bieszczady) na do 1180 m n.p.m. Poza tym rzadko spotykany na Wyżynie Śląskiej oraz w południowej Wielkopolsce. mapa występowania

Stwierdzony w parkach narodowych: występowanie w PN

Siedliska

Lasy, zarośla i łąki. Rośnie na eutroficznych glebach brunatnych i madach próchnicznych. Są to gleby od wilgotnych do mokrych, charakteryzujące się odczynem kwaśnym do zasadowego (pH 5,5-8,0).

Fitocenozy

Wchodzi w skład lasów łęgowych należących do związku Alno-Padion. Masowo występuje w zespole olszynki karpackiej Alnetum incanae. Ponadto spotykany też w mezofilnych lasach liściastych (związek Fagion) jak również na wilgotnych lub mokrych łąkach kośnych (związek Calthion).

Biologia

Bylina. Kwitnie w marcu i kwietniu. W zapylaniu uczestniczą głównie pszczoły. Nasiona rozsiewane są przez mrówki. Rozmnaża się generatywnie i wegetatywnie, wytwarzając nowe cebulki. Roślina trująca, zawiera alkaloidy (m. in. leukoinę i galantaminę)

Wielkość populacji

Populacje duże, liczą setki a nawet tysiące osobników.

Zagrożenie

Jako jedna z pierwszych roślin pojawiających się na wiosnę, śnieżyca wiosenna jest zrywana na sprzedaż oraz chętnie przesadzana do ogródków. Zagrożone są również jej siedliska tj. lasy łęgowe niszczone w czasie regulacji rzek. Na polskiej "czerwonej liście" uznany za gatunek narażony na wyginięcie (kategoria V).

Ochrona

Gatunek objęty ścisłą ochroną. Niewielka część stanowisk występuje na terenach parków narodowych. Proponuje się uprawę śnieżycy wiosennej w ogrodach, co skutecznie zapobiegłoby niszczeniu jej na stanowiskach naturalnych.

Ważniejsze piśmiennictwo

Zobacz także

Opracowanie


<<< lista gatunków >>>