Park
narodowy utworzono na terenie najbardziej malowniczego fragmentu Równiny Drawskiej,
obszaru sandrowego na Pojezierzu Pomorskim, zajętego
przez duży kompleks leśny Puszczy Drawskiej, zwanej też
Puszczą nad Drawą. Park, o charakterystycznym kształcie litery V, obejmuje doliny
rzek: Drawy i jej dopływu Płocicznej oraz fragmenty Puszczy, wraz ze śródleśnymi
łąkami, torfowiskami i jeziorami. ![]()
Główny
element rzeźby terenu stanowią rynny
polodowcowe, doliny rzeczne i zagłębienia wytopiskowe.
Ich obfitość sprawia, że rzeźba terenu sprawia wrażenie urozmaiconej, choć
lokalne deniwelacje nie przekraczają 20-30 m.
Pokrywa glebowa obszaru Parku jest bardzo silnie zróżnicowana i zmozaikowana pod względem podtypów gleb, ich żyzności, przeszłych i aktualnych procesów glebotwórczych.
Rzeka Drawa i jej dopływ Płociczna przepływają przez teren Parku na odcinku kilkudziesięciu kilometrów każda. Obie rzeki mają zbliżone do naturalnych doliny, obie też mają zróżnicowany charakter - od odcinków spokojnych i nizinnych, po bystrza z kamienisto-żwirowatym dnem, przypominającym raczej rzeki podgórskie. Wśród 25 jezior są akweny o bardzo różnorodnym charakterze, np. maleńkie, zarastające płem torfowiskowym jeziorka dystroficzne, bardzo czyste mezotroficzne jeziora ramienicowe o szmaragdowej barwie wody, a także typowe dla polskich nizin jeziora eutroficzne, nie zdegradowane jednak zanieczyszczeniami ani nadmiernym użytkowaniem. Ważny typ ekosystemów wodnych stanowią też liczne wypływy wód podziemnych - źródliska. Woda decyduje też o istnieniu i funkcjonowaniu torfowisk, które w Drawieńskim Parku Narodowym wykazują bardzo dużą zmienność.
Wśród
dominujących powierzchniowo na terenie DPN lasów najcenniejszym
typem ekosystemu są buczyny, występujące tu
w różnych postaciach ekologicznych. Mniejszy jest udział olsów i łęgów, borów
sosnowych, dąbrów
i grądów. Największą powierzchnię zajmują
sztuczne lasy z iglastym (najczęściej sosnowym) drzewostanem, zajmujące siedliska
dawnych dąbrów i buczyn. Mimo swej sztucznej genezy, także i one mogą być przyrodniczo
interesujące: sosnowe i świerkowe starodrzewy są biotopami cennych gatunków
ptaków. Obrazu zróżnicowania roślinności Parku dopełniają cenne przyrodniczo
łąki, aktywnie chronione przez umiarkowane koszenie,
a ponadto zarośla krzewów oraz nieliczne zbiorowiska roślinności
segetalnej i ruderalnej.
Duże zróżnicowanie biotopów Drawieńskiego Parku Narodowego - będące wynikiem zarówno zróżnicowania siedlisk, jak i zróżnicowanej historii terenu oraz działalności człowieka - sprawia, że flora naczyniowa liczy aż 919 gatunków; do najcenniejszych należą: lipiennik Loesela, chamedafne północna, fiołek mokradłowy, fiołek torfowy, turzyca bagienna, rosiczka długolistna. Słabo poznana jest flora roślin zarodnikowych, choć i ona zawiera elementy cenne.
Zainteresowanych fauną przyciąga do Drawieńskiego Parku Narodowego łatwość zobaczenia bielika, rybołowa, koromorana, nurogęsi, gągoła, czy śladów żerowania bobra.
Na szczególne podkreślenie zasługuje fauna ryb w wodach Parku. Ichtiofaunę
rzek- szczególnie Płocicznej i Drawy - cechuje wyjątkowa różnorodność oraz udział
ryb litofilnych i karpiowatych reofilnych.
Rodzima populacja łososia wyginęła niestety w latach 80-tych,
obecnie w ramach ogólnokrajowego programu ochrony łososia wsiedla się do Drawy
i Płocicznej łososie wyhodowane z populacji
pochodzącej z rzek łotewskich. Także w jeziorach Parku zachowały się populacje
rzadkich gatunków - bardzo rzadkiej w Polsce troci jeziorowej oraz coraz rzadszych
w kraju sielawy i siei. Obfite są populacje płazów. W Parku występuje ropucha
paskówka, rzekotka, żółw błotny i żmija, a w jego najbliższym
sąsiedztwie - gniewosz plamisty. Do najcenniejszych gatunków
ptaków należą: bocian czarny, tracz nurogęś, kania czarna, kania ruda, bielik,
orlik krzykliwy, rybołów, jarząbek, puchacz
i włochatka. Licznie występuje bóbr i wydra. Elementy unikatowe wchodzą także
w skład fauny bezkręgowców.
Na charakter krajobrazu Puszczy Drawskiej wywierają wpływ rozproszone w nim, drobne lecz liczne zabytki kultury - ślady dawnej i współczesnej gospodarki leśnej, dawne obiekty hydrotechniczne, resztki fortyfikacji Wału Pomorskiego i inne.
Mimo, że w Drawieńskim Parku Narodowym nie ma spektakularnych elementów przyrody, endemicznych gatunków, mimo że niemal we wszystkich ekosystemach znajdziemy ślady działań człowieka, tu właśnie tętni wciąż życiem przyroda Pomorza, zdegradowana i silnie przekształcona na innych obszarach. Kompozycja krajobrazu Puszczy Drawskiej - z jej bukowymi lasami, sosnowymi starodrzewiami, perłami jezior nad którymi krąży bielik i przelatują kormorany, z łąkami pełnymi storczyków i z mszarnymi torfowiskami - jest czymś czego nie dostrzega się na pierwszy rzut oka, ale co pozostawia niezatarte wrażenie, gdy się w nią wgłębić. Zwiedzanie Parku wymaga pewnego wysiłku, jest jednak tego warte.
Park posiada utulinę, a ponadto większa część jego granicy osłaniana jest dodatkowo przez obszary chronionego krajobrazu.
W sieci ECONET-PL Park jest częścią obszaru węzłowego o znaczeniu międzynarodowym nr 7M. W sieci ostoi przyrody CORINE Drawieński Park Narodowy leży wewnątrz ostoi nr 158 (Puszcza Drawska). Większa część parku leży także wewnątrz wyznaczonej wewnątrz Puszczy ostoi cząstkowej nr 158a (Widły Drawy i Płocicznej). Według klasyfikacji IUCN Drawieński Park Narodowy posiada kategorię II.
Więcej informacji w opisie szczegółowym >>>