Informacje topograficzne

Położenie

Województwo małopolskie, powiat Limanowa, gmina Dobra, wieś Dobra (płn. stoki góry Łopień). Teren OChK Województwa Nowosadeckiego mapa lokalizacyjna

Region fizyczno-geograficzny

Prowincja: Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem, podprowincja: Zewnętrzne Karpaty Zachodnie, makroregion: Beskidy Zachodnie, mezoregion: Beskid Wyspowy

Region geobotaniczny

Prowincja Górska, Środkowoeuropejska, podprowincja Karpacka, dział: Karpaty Zachodnie, okręg Beskidów, piętro regla dolnego

Hipsometria

Wloty do jaskini (3) znajdują się na wysokości ok. 880 m n.p.m.

Informacja o obiekcie

Obiekt znajduje się pod ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej od 1998 r.

Budowa geologiczna, rzeźba

Jaskinia znajduje się w Beskidzie Wyspowym, w górnej części północnego stoku góry Łopień. Występuje ona w gruboławicowych piaskowcach magurskich (eocen) płaszczowiny magurskiej. Jej powstanie jest związane z rozwojem osuwiska jako efekt rozsuwania się bloków skalnych i poszerzania szczelin pod wpływem sił grawitacji wzdłuż systemu spękań ciosowych w piaskowcach. Jest to jaskinia pseudokrasowa, szparowo-blokowiskowa składająca się z szeregu pustek, korytarzy i nieregularnych, niekiedy wysokich sal, które tworzą system labiryntowy. Ich łączna długość wynosi ponad 400 m. W obrębie jaskini rozwinęły się kalcytowe formy naciekowe (kilkucentymetrowe stalaktyty oraz niewielkie nacieki typu pól ryżowych) rzadko występujące w jaskiniach pseudokrasowych. Obserwuje się tu również struktury sedymentacyjne - hieroglify - na spągowych powierzchniach ławic piaskowców.

Klimat

Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Obiekt znajduje się w centralnej części Regionu Karpackiego (GK). i należy do piętra umiarkowanie chłodnego.

Wody powierzchniowe

W najbliżsym otoczeniu nie występują.

Gleby

brak danych

Ekosystemy

brak danych

Fauna

W jaskini występuje liczna kolonia nietoperzy, prawdopodobnie jest to ich największe skupisko stwierdzone w znanych jaskiniach regionu beskidzkiego, przy czym na pewno stwierdzono (1997) obecność podkowca małego, nocka dużego, a także dużą ilość ich guana. (Mleczek 1997).

Krajobraz i kultura

Góra Łopień, wznosi się ponad wyraźną falistą powierzchnią tzw. zrównania śródgórskiego. Jaskinia znajduje się na zalesionym, płn. stoku góry, w okolicach szczytu. Z obiektem związane są podania ludowe. Miała ona w przeszłości służyć jako kryjówka zbójecka, w której przechowywano zrabowane skarby. Prócz Jaskini Zbójnickiej, nieco niżej, od tej samej strony znajduje się 8 innych jaskiń, znacznie mniejszych i w większości łatwiej dostępnych, co mogło być powodem trudności w identyfikacji obiektu i wynikających z tego omyłek.

Zadania ochrony

Zachowanie w postaci naturalnej obiektu oraz zapobieganie: zniszczeniu wskutek rycia napisów, zanieczyszczaniu obiektu oraz terenu wokół niego, rozbijaniu oraz uszkadzaniu, jak również objęcie zakazem wchodzenia (ze względów bezpieczeństwa).

Udostępnianie

 Jaskinia położona z dala od zielonego szlaku turystycznego, w okolicach szczytu Łopienia. Nie jest ona udostępniona dla ruchu turystycznego. Dojazd do Dobrej. Poniżej, w pobliżu tego samego szlaku dojściowego, znajduje się 8 innych, mniejszych jaskiń.

Przy zwiedzaniu obowiązują ograniczenia art. 31a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).

Historia ochrony

Informacje o jaskini pojawiły się po raz pierwszy w 1914 r., podane przez K. Sosnowskiego, który wspominał ją jeszcze parokrotnie. Autor monografii polskich jaskiń, K. Kowalski, podaje w 1953 r. za ludnością miejscową, iż jaskinia jest zasypana, jednak najprawdopodobniej nie odnalazł właściwej jaskini. Zapewne za tymi publikacjami, jako niewielką i "dziś prawie zasypaną" określa ją Krygowski (1965), nadmieniając o ludowych podaniach mówiących, że była zbójecką kryjówką. W 1997 r. została ona zlokalizowana i pomierzona przez T. Mleczka i 3 innych speleologów. W tymże roku ukazał się też szerszy opis tej jaskini wraz z jej planem, a sam obiekt zaczął być też odwiedzany przez miejscową ludność.

Administrator

Teren jest własnością prywatną, nadzór nad obiektem - Wojewódzki Konserwator Przyrody w Krakowie.

Akty prawne

Zarz. Wojewody Nowosądeckiego z 7. 12. 1998 r. o uznaniu z pomnik przyrody.

Zagrożenia obiektu

Wandalizm, zwł. niszczenie szaty naciekowej oraz płoszenie nietoperzy podlegających całkowitej ochronie gatunkowej.

Źródła informacji

Opracowanie