Poleski Park Narodowy utworzono na równinnych terenach Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, w krainie licznych torfowisk i zbiorników wodnych o krajobrazie przypominającym w wielu miejscach tundrę i lasotundrę. Do czasu utworzenia Biebrzańskiego Parku Narodowego był jedynym w Polsce parkiem o charakterze wodno-torfowiskowym.

W przypowierzchniowej budowie geologicznej obszaru Parku mają udział skały wapienne i margliste górnej kredy oraz utwory czwartorzędowe - gliny morenowe i osady rzeczno-lodowcowe, głównie z okresu zlodowacenia środkowopolskiego oraz jeziorne. Rzeźbę równinną, typową dla Polesia Lubelskiego, urozmaicają pagóry kredowe wznoszące się pośród powierzchni denudacyjnych, zajętych przez torfowiska, bagna i jeziora. Szczególnie charakterystyczną cechą kwalifikującą obszar Parku jako wyjątkowy, jest silnie rozwinięty kras w obrębie pagórów i w podłożu czwartorzędu.

Park położony jest w obrębie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, stanowiącego południową część Polesia Lubelskiego. W najcenniejszych fragmentach Parku występują gatunki typowe dla tundry bądź lasotundry. Ich stanowiska są wysunięte najdalej na południowy zachód w Europie.

Park powstał na bazie wcześniej istniejących rezerwatów torfowiskowych: "Durne Bagno", "Jezioro Moszne", "Jezioro Długie", "Torfowisko Orłowskie", "Bagno Bubnów". Na tych obszarach występuje najwięcej rzadkich i cennych gatunków fauny i flory. Unikalna szata roślinna ekosystemów wodno-torfowiskowych to jeden z najcenniejszych walorów Poleskiego PN.

Szczególną osobliwością są torfowiska przejściowe powstałe wskutek zarastania zbiorników wodnych. Ich głównym elementem jest utrzymująca się na powierzchni wody roślinność, której zwarta masa wykształca kożuch zwany lokalnie spleją. Na uwagę zasługują również torfowiska węglanowe, które porasta roślinność wapieniolubna i torfowiskowa. Tuż obok, na niewielkich wyniesieniach zwanych grądzikami odnaleźć można gatunki preferujące siedliska suche. W Parku występują również torfowiska wysokie oraz niezwykle interesujące formacje leśne utworzone na obszarach podmokłych, jak bory bagienne, brzeziny bagienne i olsy. Liczba roślin naczyniowych PPN jest bliska tysiąca gatunków.

Równie bogata jest fauna Parku, wśród której znajdują się gatunki rzadkie, których obecność związana jest ściśle z występowaniem terenów bagiennych i rozlewisk. Stałe kurczenie się powierzchni bagien i torfowisk będące skutkiem gospodarczej działalności człowieka, stanowiło główne zagrożenie przyrody regionu. Utworzenie Poleskiego Parku Narodowego stworzyło warunki do podjęcia działań ochronnych.

Park utworzono w 1990 roku na powierzchni 4813 ha, w 1994 roku powiększono do około 9648 ha, obecnie jego obszar wynosi dokładnie 9761, 92 ha. Poleski Park Narodowy stanowi jeden obręb ochronny podzielony na sześć obwodów ochronnych: Wola Wereszczyńska, Łowiszów, Orłów, Bubnów, Kochanowskie, Zbójno. Każdy obwód ochronny podzielony jest na dwa obchody ochronne.

W strukturze własności przeważają grunty Skarbu Państwa (8224,77 ha - 84,26%), a grunty prywatne zajmują tylko 14,26% (1392,09 ha).

Potrzebę ochrony tych terenów formą o randze parku narodowego dostrzegano już w okresie międzywojennym, a potwierdzeniem zasadności tych starań było uzyskanie w marcu 2002 r. międzynarodowego statusu Rezerwatu Biosfery, który ma być zresztą docelowo obiektem bilateralnym, polsko-ukraińskim.

W sieci ECONET-PL Park jest częścią dużego obszaru węzłowego o znaczeniu międzynarodowym nr 27M . W sieci ostoi przyrody CORINE Park leży wewnątrz ostoi nr 320i (Polesie Lubelskie), będącą ostoją cząstkową wewnątrz wielkiej ostoi nr 320 (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). Według klasyfikacji IUCN Park posiada kategorię II.

Więcej informacji w opisie szczegółowym >>>