Północna-wschodnia
część Europy wraz z Karpatami, Rudawami, Górami Dynarskimi oraz Azja z Kaukazem
i Syberią po północne Chiny. W Polsce zachował się jedynie w Karpatach, na Podlasiu
i Mazurach. W ramach eksperymentu trwają próby wprowadzeniago do Puszczy
Kampinoskiej. Spontanicznie pojawił się na Środkowym Roztoczu, gdzie w 2000
r. w Roztoczańskim PN spotkano samicę z dwoma młodymi.
Stwierdzony w parkach narodowych: 
Obie populacje - północno-wschodnia i karpacka - liczą w sumie 180-200 osobników. Około 10 osobników sprowadzono (głównie ze Szwecji) do Kampinoskiego Parku Narodowego, kilka introdukowanych tu rysi zginęło na szosach pod kołami samochodów.
Mieszkaniec lasów, zarówno tajgi jak i lasów liściastych, preferuje starodrzew z gęstym podszyciem. Często zasiedla rozpadliny skalne, wykroty i wiatrołomy. W Tatrach dochodzi po górną granicę lasu, widywany jest też w piętrze kosówki. W Karpatach rysie przesmyki prowadzą częstokroć wzdłuż grzbietów górskich. Żywi się głównie sarnami, młodymi jeleniami; ofiarami są też zające i inne drobne kręgowce. Okres godowy trwa od lutego do końca maja. Ciąża przeważnie 63-73 dni, liczba młodych w miocie wynosi najczęściej 2-3. Dojrzałość płciową osiągają po 21 (samice) i 33 (samce) miesiącach.
Niegdyś zasiedlał całą Europę. W dzisiejszym obszarze Polski do końca XVIII w. wytępiony na zachód od Wisły, w połowie XIX w. zachował się już tylko na Mazurach, w Puszczy Białowieskiej i Karpatach. Od 1927 r. uznany w kraju za gatunek łowny. W drugiej połowie XX w. wyraźnie przełowiony, a pozyskanie łowieckie uznano za główną przyczynę ustępowania tego gatunku. Na regres polskiej populacji rysia złożyło się też wycinanie lasów, fragmentacja dużych kompleksów leśnych, zbyt wysokie pozyskiwanie przez myśliwych zwierzyny płowej i zajęcy. Od 1995 r. podlega ochronie gatunkowej (Dz. U. nr 13 z 1995 r., poz. 61), objęty też postanowieniami Konwencji Waszyngtońskiej CITES (Appendix II, a) i K. Berneńskiej (Appendix III) i Dyrektywą Siedliskową UE (Annex II i IV- z wyjątkiem populacji fińskiej). W parkach narodowych i rezerwatach korzysta z ochrony obszarowej, np. w Białowieskim PN, Roztoczańskim PN, Babiogórskim PN, Bieszczadzkim PN, Gorczańskim PN, Tatrzańskim PN.