Woj. dolnośląskie, powiaty: dzierżoniowski, kłodzki, wałbrzyski, ząbkowicki,
miasta: Bielawa, Pieszyce, gminy: Dzierżoniów, Głuszyca, Nowa Ruda, Stoszowice,
Walim. Od wsch., zach. oraz częściowo od płd. graniczy z OChK
Góry Bardzkie i Sowie.
Prowincja: Masyw Czeski; podprowincja: Sudety i Przedgórze Sudeckie; makroregion:
Sudety Środkowe; mezoregion: Góry Sowie.
Prowincja: Górska, Środokowoeuropejska, Podprowincja: Hercyńsko-Sudecka, Dział:
Sudety, Okręg Sudety Zachodnie, Podokręg Sudety Środkowe.
Teren parku wznosi się od około 400 do 1014 m n.p.m. (Wielka Sowa). Ważniejszymi punktami kulminacyjnymi strefy grzbietowej są: Mała Sowa (972 m n.p.m.), Bukowa Kalenica (964 m n.p.m.), Słoneczna (950 m n.p.m.), Kozia Równia (930 m n.p.m.), Popielak (856 m n.p.m.).
Park utw. w 1991 r. Pow. 8.140,67 ha, w tym udział lasów - 97,26%, użytków rolnych - 2,69%, wód - 0,05%. W obrębie Parku znajduje się rezerwat przyrody "Bukowa Kalenica w Gorach Sowich" o pow. 28,78 ha (0,35% powierzchni Parku). Park nie posiada otuliny.
Góry Sowie są zrębem tektonicznym zbudowanym z bardzo silnie zmetamorfizowanych skał prekambryjskich. Są to gnejsy, migmatyty, amfibolity, eklogity, serpentynity oraz granulity, które powstały w większości w wyniku metamorfizmu skał piaskowcowo-łupkowych. Skały budujące Góry Sowie uległy w pierwszej fazie metamorfizmowi w bardzo głębokiej strefie, a później migmatytyzacji. Przemieszczanie się ich w płytszą warstwę powłoki ziemi wywołało powstanie wtórnych minerałów: hornblendy, talku, chlorytu, serycytu oraz serpentynu. Metamorfizm skał Gór Sowich przypomina zmetamorfizowane skały masywu czeskiego. Na stromych, uskokowych stokach północno-wschodnich i południowo-zachodnich oraz płaskich, zrównanych na wysokości od 800 do 900 m n.p.m., wierzchowinach występują resztki pokrywy dolnokarbońskich utworów morskich - głównie wapieni, miejscami z dużą ilością szczątków fauny kopalnej.
Góry
Sowie stanowią pasmo ciągnące się od przełomu Bystrzycy po Przełęcz Srebrną
(586 m n.p.m.), wyraźnie wyniesione w stosunku do otaczających grup górskich.
W obrębie pasma wyraźnie wyodrębniają się dwie części. W części północno-zachodniej
równoległe grzbiety zbiegają się w głównym punkcie kulminacyjnym - Wielkiej
Sowie (1014 m n.p.m.). Część południowo-wschodnia obniża się ku Przełęczy Srebrnej
w postaci szerokiego wału o wysokości 800-900 m n.p.m. Wierzchowinę cechuje
brak wyraźnie wyróżniających
się szczytów. Od głównego grzbietu odchodzą krótkie, boczne ramiona pooddzielane
dolinami potoków. Stoki masywu są asymetryczne: północne, pocięte głębokimi
dolinami, opadają stromą krawędzią tektoniczną
ku Nizinie Śląskiej, natomiast południowe cechuje monotonia krajobrazu. Na grzbiecie
głównym i w obrębie stoków występują liczne skałki o oryginalnych kształtach
(np. Panieński Kamień, Niedźwiedzia Skała, Słoneczne Skałki, Dzikie Skały),
urozmaicające rzeźbę i wzbogacające walory estetyczne mało zróżnicowanego krajobrazu
Gór Sowich.
Dominują gleby brunatne kwaśne oraz gleby brunatne wyługowane wytworzone ze skał metamorficznych - piaszczyste, gliniaste, pyłowe i ilaste. Gleby inicjalne i słabo wykształcone szkieletowe i skaliste wytworzone ze skał masywnych, występują w partiach wierzchowinowych. Miąższość ich nie przekracza na ogół 15 cm.
Teren parku znajduje się w dorzeczu Odry, należąc głównie do zlewni Bystrzycy. Potoki zasilające Bystrzycę wycięły głębokie dolinki konsekwentne w północno-wschodniej części parku. Niewielki fragment tej części parku należy do zlewni Nysy Kłodzkiej. Cały południowy obszar leży natomiast w obrębie zlewni Ścinawki. Większość sowiogórskich potoków, ze względu na skaliste, nieprzepuszczalne podłoże charakteryzuje się szybkimi wezbraniami, a w okresie susz obniżaniem poziomu wód. Wody powierzchniowe zajmują 0,05% powierzchni parku.
Strefa umiarkowana, klimat przejściowy. Park znajduje
się w płd. - wsch. części Regionu Sudeckiego (GS).
Wyróżnia się tu piętra klimatyczne: umiarkowanie
ciepłe i umiarkowanie chłodne, a w szczytowych
partiach Wielkiej Sowy - chłodne.
Średnia temperatura roku wynosi 5,5°C. Roczna suma opadów kształtuje się na poziomie 970 mm. Długość zalegania trwałej pokrywy śnieżnej wynosi przeciętnie około 95 dni w roku. Śnieg pojawia się po 25.X, a zanika po 25.IV. Najdłużej zalega w rejonie Rzeczki i Sokolca, dzięki czemu istnieją tam bardzo dobre warunki narciarskie. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, kiedy średnia temperatura waha się od -4 do - 7 °C i poniżej. W najcieplejszym miesiącu - lipcu średnia temperatura wynosi około 16°C. Wiatry wieją głównie z kierunku zachodniego. Występują również wiatry lokalne typu fenowego, przeciętnie w ciągu 100-120 dni w roku.
W
parku dominują monokultury świerkowe sadzone
tu od stuleci w miejsce starodrzewi bukowo-jaworowych
z domieszką jodły Abies alba. Roślinność leśną pozostałych partii piętra
regla dolnego reprezentują cztery zespoły: podgórski
łęg jesionowy Carici remotae-Fraxinetum,
jaworzyna górska Lunario-Aceretum,
kwaśna buczyna Luzulo-Fagetum oraz
żyzna buczyna sudecka Dentario enneaphyllidis-Fagetum,
w której ze względu na znaczne zróżnicowanie żyzności i wilgotności siedliska
wyróżniono trzy podzespoły, a mianowicie: Dentario enneaphyllidis-Fagetum
allietosum, Dentario enneaphyllidis-Fagetum typicum i Dentario
enneaphyllidis-Fagetum luzuletosum. 
Na
najwyższym wzniesieniu zrównanej partii wierzchowinowej Wielkiej Sowie (1014
m n.p.m.) występuje sudecki bór świerkowy typowy
dla regla górnego Plagiothecio-Piceetum hercynicum.
Najlepiej zachowane drzewostany objęto ochroną częściową w rezerwacie Bukowa Kalenica zajmującym grzbietowe partiach pasma, pomiędzy Górą Słoneczną (950 m n.p.m.), a Kalenicą (964 m n.p.m.). Ochronie podlega pierwotny las bukowy typu kwaśnej buczyny Luzulo-Fagetum, z licznymi paprociami i gatunkami chronionymi w runie. Drzewostan, o przeciętnym wieku 120 lat, tworzy głównie buk Fagus sylvatica. Domieszkę stanowi jawor Acer pseudoplatanus i świerk pospolity Picea abies.
Szata
roślinna Gór Sowich, podobnie jak i całych Sudetów, uległa daleko posuniętym
przeobrażeniom antropogenicznym, znacznie większym
niż w Karpatach. Największe nasilenie trzebieży lasów sudeckich zaczęło się
w XIII w., kiedy to miało miejsce wzmożone osadnictwo i przekształcanie się
struktury wsi wskutek czego, wzrosło m.in. zapotrzebowanie na nowe tereny pod
uprawę roli. Od kilku wieków człowiek eksploatował tu lasy zastępując je monokulturą,
głównie świerka. Flora w porównaniu z florą Karpat jest uboga; niemal brak elementów
o charakterze atlantyckim przy jednoczesnej przewadze holarktycznych;
znacząco mniej jest gatunków górskich; brak jest elementów pontyjskich
i pannońskich; 
prawie
brak gatunków endemicznych. Wykształcił się piętrowy
układ roślinności obniżony w stosunku do Karpat o 100-300 m. Piętro regla
górnego obejmuje wyłącznie szczytową partię Wlk. Sowy.
Ocenia się, iż w Parku występuje 28 gatunków roślin objętych ochroną ścisłą, w tym 4 gatunki znajdują się na Liście roślin zagrożonych w Polsce, a mianowicie: buławik mieczolistny Cephalanthera longifolia, dziewięćsił popłocholistny Carlina onopordifolia goryczka wąskolistna Gentiana pnemonanthe i rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia
Odnotowano także kilka gatunków roślin podlegających ochronie częściowej. Gatunki dolnoreglowe objęte ochroną reprezentują wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, lilia złotogłów Lilium martagon, marzanka wonna Galium odoratum. Jest tu również antropogeniczne stanowisko kosodrzewiny (sosna kosa) Pinus mugo którą wprowadzono na Wlk. Sowę ponad 80 lat temu.
Fauna
parku jest wyraźnie zubożona na skutek monotonii siedlisk wywołanych dominacją
monokultur świerkowych. Spośród ssaków występują tu głównie gatunki pospolite:
sarna, jeleń, dzik, kuna leśna, lis, łasica, z ciekawszych - introdukowany
tu muflon. Cenniejszymi przedstawicielami awifauny
są: myszołów Buteo buteo, krogulec Accipiter nissus, 
pluszcz
Cinclus cinclus, włochatka Aegolius funereus, wykazywane były
tu również gatunki umieszczone są w Polskiej Czerwonej Księdze
Zwierząt (2001): dzięcioł trójpalczasty Picoides
tridactylus (kategoria VU - narażony), głuszec
Tetrao urogalus (kategoria CR - skrajnie zagrożony), bielik
Haliaeetus albicilla (kategoria LC - o nieokreślonym zagrożeniu),
kanie: ruda Milvus milvus (kategoria NT
- bliskie zagrożenia) i czarna Milvus migrans (kategoria NT
- bliskie zagrożenia). Ochronie gatunkowej podlega łącznie
34 gatunków. Z płazów podawano salamandrę plamistą
Salamandra salamandra, oraz traszkę górską Triturus apestris.
Według typologii Kondrackiego (2000) krajobraz Gór Sowich zaliczone zostały do obszarów o dominacji krajobrazu dolnoreglowego. Uwzględniając jednak stopień przekształceń środowiska przyrodniczego, w którym dominują monokultury świerkowe uznać należy, iż krajobraz parku ma charakter wybitnie kulturowy.
Atrakcyjność
krajobrazową parku podnoszą obiekty kulturowe. Należy do nich kamienna wieża
widokowa zbudowana w 1907 r. na Wielkiej Sowie, o wysokości 29,5 m, nazwana
wieżą im. O. v. Bismarcka (niemieckiego kanclerza), obecnie nosi imię wybitnego
polskiego znawcy gór M. Orłowicza. Atrakcjami są także podziemne wyrobiska górnicze
powstałe po wydobyciu srebra i ołowiu pod Przeł. Walimską oraz podziemna niemiecka
fabryka zbrojeniowa zbudowana w czasie II wojny światowej w Rzeczce, będąca
miejscem martyrologii pracujących przy jej budowie kilkudziesięciu tysięcy więźniów
obozu koncentracyjnego Gross-Rosen.
Brak otuliny, od płn.-zach. i od płd.-wsch. jej funkcję pełni OChK Góry Bardzkie i Sowie.
"Park tworzy się w celu zachowania przyrodniczych, kulturowych i estetycznych walorów masywu Gór Sowich oraz dla stworzenia przybywającym do parku godziwych warunków do wypoczynku, rekreacji, rozwijania kompleksowej działalności turystycznej jak również globalnego programu rozwoju tego obszaru pod kątem prowadzenia racjonalnej gospodarki rezerwatowej, leśnej i łowieckiej, wodnej, osadnictwa oraz zabezpieczenia obiektów kultury materialnej".
Na terenie parku krajobrazowego obowiązują zasady określone w art. 26a ustawy o ochronie przyrody z 1991 r. (przed nowelizacją art. 37).
Penetrację wewnętrzną parku ułatwiają oznakowane szlaki turystyki letniej. Park przecinają dwa główne szlaki, a mianowicie:
Ogólna długość szlaków turystycznych w Górach Sowich wynosi 96,6 km. W okresie zimowym narciarze mogą korzystać z oznakowanej trasy narciarskiej prowadzącej z Przeł. Jugowskiej w kierunku Wlk. Sowy i na Przeł. Sokolą. Ponadto wzdłuż systemu wyciągów narciarskich z Wrońca na Wlk. Sowę prowadzi oznakowana trasa zjazdowa. Wzdłuż wyciągu narciarskiego na Rymarz biegnie trasa slalomowa.
Na razie brak odrębnej, prócz wydawnictw informacyjnych Oddziału Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych w Wałbrzychu.
W Parku nie wyznaczono dotychczas tras ścieżek dydaktycznych, jednakże prowadzone są prace projektowe nad ich wyznaczeniem i opisaniem. Zostaną dla nich wydane specjalne przewodniki.
Dostępność parku ułatwiają drogi o przebiegu głównie południkowym, ściśle łączące się z gęstą siecią utwardzonych dróg w obrębie Parku. Umożliwiają one komunikację parku z ośrodkami miejskimi leżącymi w bliższym i dalszym jego sąsiedztwie (np. Wałbrzychem, Dzierżoniowem, Bielawą, Nową Rudą, Jedliną Zdrój).
W punktach wejściowych do parku oraz na głównej kulminacji parku i przełęczach znajdują się tablice informacyjne.
Park został powołany, w byłym województwie wałbrzyskim w 1991 r. Jego początkowa powierzchnia wynosiła 6.890,03 ha. W roku 1996 w granice parku włączono kompleks leśny nadleśnictwa Wałbrzych, na terenie gm. Głuszyca o powierzchni 1.243,67 ha. Aktualnie prowadzone są prace nad utworzeniem otuliny parku i sieci ścieżek dydaktycznych. Projekowane jest też powiększenie Parku o zalesione tereny płd.-wsch. części pasma aż do Przełęczy Srebrnej. Wzbogaci to Park o cenną atrakcję historyczno-krajoznawczą, jaką jest pruska twierdza "Srebrna Góra" z II poł. XVIII w.
Rozporządzenie nr 7/1991 Wojewody Wałbrzyskiego z dn. 28.11.1991 r. (Dz. U. Woj. nr 15, poz. 159), zm. Rozporządzenie Woj. Wałbrzyskiego nr 6/1996 (Dz.Urz. nr 24 poz. 61 z dn. 9.08.1996r.).
Wytwórczość przemysłowa w otoczeniu Gór Sowich ma bardzo dawne tradycje; pierwsze wzmianki o hutnictwie i górnictwie rud żelaza, arsenu oraz złota pochodzą z XII w.; o przemyśle szklarskim - z XIV w., o przemyśle papierniczym - z XV w., a o górnictwie węgla kamiennego - z XVI w. Do 1821 r. obszar Sudeckiego Okręgu Przemysłowego był największym producentem węgla kamiennego na dzisiejszych ziemiach polskich. Obszar Sudetów i Przedgórza Sudeckiego należał w latach 60-tych XIX w. do najbardziej uprzemysłowionych regionów w Europie, a w okresie PRL stanowił jeden z silniejszych ośrodków przemysłowych kraju. Do największych ośrodków przemysłowych w sąsiedztwie Parku należał Wałbrzych, będący największym ośrodkiem przemysłowym całego Dolnego Śląska. W mieście tym funkcjonowały kopalnie węgla kamiennego, koksownie, zakłady gazownicze, które stanowiły największe zagrożenie ze względu na emisję zanieczyszczeń atmosferycznych. Znacznie mniejszym ośrodkiem górniczym była położona na przedpolu Gór Sowich Nowa Ruda, gdzie wydobywano węgiel kamienny.
Oddziaływanie emisji zanieczyszczeń przemysłowych na Park powodowało między innymi zamieranie pojedynczych świerków, a nawet rozległych płatów drzewostanów świerkowych, głównie w kulminacjach partii wierzchowinowej masywu. Występowało ponadto drastyczne zmniejszanie się szerokości słoi przyrostu rocznego u rosnących tam świerków, co było m.in. reakcją fizjologiczną tego wrażliwego gatunku na intensywne i długotrwałe oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego. A w strefie grzbietowej masywu intensywne zanieczyszczenia powietrza występowały już od co najmniej 175 lat.
Transformacja polityczno-gospodarcza w Polsce, trwająca od 1980 r., spowodowała także w otoczeniu Gór Sowich likwidację wielu szkodliwych dla środowiska przyrodniczego zakładów przemysłowych, co powinno przyczynić się do stopniowej poprawy stanu zdrowotnego substancji przyrodniczej Parku.
Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych - http://www.uwoj.wroc.pl/dzpk/